سال‌ها پیش وقتی فردی در سازمانی استخدام می‌شد و شروع به کار می‌کرد، معمولا نگرانی چندانی بابت از دست دادن شغل نداشت و چندین سال در آن سازمان می‌ماند. این روزها اما شرایط عوض شده است و به دلایل مختلفی از جمله شرایط اقتصادی، کوچک کردن شرکت، تغییر نیازهای کسب‌وکار و… تعدیل نیرو در سازمان‌ها افزایش یافته است و افراد در بسیاری از موقعیت‌ها، احساس عدم امنیت شغلی را تجربه می‌کنند و دائم بابت از دست دادن کارشان نگرانی دارند. اگر می‌خواهید بدانید امنیت شغلی چیست در واقع امنیت شغلی به اعتماد یک کارمند در حفظ موقعیت فعلی خود بدون ترس از اخراج ناگهانی اشاره دارد. در این مقاله الوکام، پلتفرم برگزاری کلاس آنلاین، به اهمیت امنیت شغلی و این که امنیت شغلی به چه معناست می‌پردازیم، عوامل موثر بر آن را بررسی می‌کنیم و درباره استراتژی‌های موثر برای تامین امنیت شغلی توضیح می‌دهیم.
قبل از هر چیز باید بدانید امنیت شغلی چیست و به چه معناست. امنیت شغلی به اطمینانی که یک کارمند در حفظ شغل خود در طول زمان دارد اشاره می‌کند. در حقیقت داشتن امنیت شغلی نشان می‌دهد که فرد به احتمال زیاد شغل خود را به طور غیرمنتظره از دست نمی‌دهد و همین باعث می‌شود که بتواند بدون استرس و با انگیزه بیشتری کار کند و برای رسیدن به اهداف برنامه‌ریزی کند. در ضمن امنیت شغلی تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار دارد و اهمیت آن می‌تواند در صنایع، مناطق و شرایط اقتصادی مختلف، متفاوت باشد.
چرا داشتن امنیت شغلی اهمیت دارد؟
در این بخش قرار است توضیح بدهیم که دلیل اهمیت امنیت شغلی چیست و چرا باید به بهبود امنیت شغلی در سازمان‌ها توجه ویژه‌ای کنیم. در واقع هم کارکنان و هم کارفرمایان باید به امنیت شغلی اهمیت بدهند و برای تامین امنیت شغلی تلاش کنند. به هر حال کارمندی که از جنبه‌های مختلف شغلی، روحی، اجتماعی و … در سازمانی که کار می‌کند احساس امنیت کند، تلاش بیشتری برای آن سازمان می‌کند و قطعا عملکرد بهتری خواهد داشت. وقتی کارفرمایی برای کارکنان خود امنیت شغلی ایجاد کند، در واقع آن‌ها را به کارکنان وفادار تبدیل می‌کند و به این ترتیب، در یک سازمان با امنیت شغلی بالا، هم کارمند و هم کارفرما سود می‌کنند و زودتر به اهداف تعیین‌شده می‌رسند. حالا در ادامه ببینیم مهم‌ترین دلایل برای اهمیت امینت شغلی چیست و چرا در دنیای حرفه‌ای امروز مفهوم امنیت شغلی به طرز چشمگیری افزایش پیدا کرده است.
ثبات مالی
امنیت شغلی به‌طور مستقیم با ثبات مالی مرتبط است. اطمینان از این که درآمد فرد در خطر نیست و ایمن است، باعث می‌شود افراد بتوانند با خیال راحت برای آینده برنامه‌ریزی کنند، تصمیم‌گیری‌های مهم را به تعویق نیندازند و برای توسعه شخصی و حرفه‌ای خود، زمان کافی بگذارند و تلاش کنند، بدون نگرانی دائمی از بیکاری ناگهانی! نمی‌توانیم انکار کنیم که مسائل مالی تا چه حد جنبه‌های مختلف زندگی فرد را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
سلامت روحی
یک شغل امن به بهبود حال روحی افراد کمک می‌کند و کسی که به لحاظ روحی حالش خوب باشد با تمرکز، دقت و انگیزه بیشتری کار می‌کند. برعکس، ترس از دست دادن شغل می‌تواند به سلامت روحی آسیب بزند و هر دو جنبه شخصی و شغلی زندگی افراد را تحت تاثیر قرار دهد.
پیشرفت حرفه‌ای و توسعه مهارت‌ها
داشتن امنیت شغلی محیطی را فراهم می‌کند که کارمندان احساس قدرت کنند وقت و تلاش خود را برای توسعه مهارت‌های خود و پیگیری فرصت‌های رشد حرفه‌ای بگذارند. این یک چرخه مثبت ایجاد می‌کند که در آن سازمان از کارمندان ماهر و باانگیزه بهره‌مند می‌شود.
عوامل موثر بر امنیت شغلی چیست؟
عوامل مختلفی می‌توانند بر رضایت شغلی تاثیر بگذارند، از جمله عوامل فردی، سازمانی و محیطی. در این میان کنترل برخی از این عوامل بر عهده کارکنان است، اما برخی از عوامل را کارکنان نمی‌توانند کنترل کنند و باید کارفرما وارد عمل شود. عواملی هم وجود دارد که نه از دست کارمند کاری ساخته است و نه از دست کارفرما، مثلا وقتی وضعیت اقتصادی بحرانی شود. در ادامه مهم‌ترین عوامل موثر بر امنیت شغلی را بررسی می‌کنیم.
- شرایط اقتصادی:
نوسانات اقتصادی به صورت مستقیم بر صنایع و کسب‌وکارها تاثیر می‌گذارد و کارمندان در زمان رکود اقتصادی از امنیت شغلی کمتری برخوردار هستند. درک روندهای اقتصادی در حوزه کاری خود می‌تواند به شما کمک کند تا چالش‌ها را پیش‌بینی کنید و آمادگی داشته باشید.
- اهمیت مهارت‌آموزی:
سرعت پیشرفت‌های فناوری در دنیای امروزی، کارکنان را ملزم می‌کند تا مهارت‌های مرتبط با شغل خود را یاد بگیرند و همواره به‌روز بمانند. یادگیری مداوم و ارتقاء مهارت‌ها تضمین می‌کند که موقعیت شغلی و مجموعه مهارت‌های شما در بازار کار ارزشمند باقی می‌ماند و امنیت شغلی‌تان تهدید نخواهد شد.
- شبکه‌سازی:
ایجاد روابط کاری موثر و شبکه‌ی حرفه‌ای و قوی، درون و خارج از سازمان، می‌تواند در زمان‌های عدم اطمینان، حمایت و پشتیبانی را فراهم کند. همچنین شبکه‌سازی می‌تواند درهایی را به سوی فرصت‌های شغلی جدید باز کند و بینشی در مورد روندهای صنعت و تغییرات احتمالی بازار کار ارائه دهد.
چگونه امنیت شغلی داشته باشیم؟
وقتی صحبت از این می‌شود که امنیت شغلی چیست و چطور باید امنیت شغلی داشته باشیم، بسیاری از افراد این‌طور فکر می‌کنند که تامین امنیت شغلی صرفا بر عهده مدیران و کارفرمایان است. این درست است که مدیران خوب نقش بسیار مهمی در تضمین امنیت شغلی سازمان خود دارند، اما تمام مسئولیت با آن‌ها نیست و خود کارمندان هم باید برای ایجاد امنیت شغلی و حفظ آن تلاش کنند. برای مثال اگر شما فرد ماهری نباشید، کم‌کاری کنید و به اهداف سازمان اهمیت ندهید، طبیعتا امنیت شغلی شما به خطر می‌افتد و مقصر خود شما هستید. حال توضیح می‌دهیم که راهکارهای موثر برای تامین امنیت شغلی چیست و چطور می‌توانید به‌عنوان یک کارمند تا حد زیادی ثبات و امنیت شغلی را برای خود ایجاد کنید.
دانش خود را به‌روز نگه دارید
برای کسب مهارت‌های جدید و به‌روز کردن دانش خود، حتما زمان کافی صرف کنید و از هیچ تلاشی دریغ نکنید. در این راستا شرکت در کارگاه‌ها، وبینار و کنفرانس‌ها به بهبود دانش و مهارت‌های شما کمک می‌کند. وقتی شما کارمند توانمندی باشید و سازمان به مهارت‌های شما نیاز داشته باشد، احتمال این که تصمیم به قطع همکاری با شما بگیرند، بسیار کم خواهد شد. اگر حرفه‌ای و به‌روز باشید، این شما هستید که تصمیم می‌گیرید تا چه زمانی با شرکت همکاری کنید و حتی فرصت‌های شغلی بسیار خوبی برایتان پیش می‌آید.
سازگار و انعطاف‌پذیر باشید
توانایی سازگاری با تغییرات یک دارایی ارزشمند در محیط کار امروزی است. پذیرش فناوری‌ها، روش‌ها و ساختارهای کار جدید مثل مدیریت تیم دورکاری، به شما کمک می‌کند تا انعطاف‌پذیر باشید و در سازمان باقی بمانید. خیلی از کارکنان تا تغییری در سازمان ایجاد می‌شود یا مثلا وظیفه‌ی جدیدی به آن‌ها واگذار می‌شود، سریع واکنش بدی نشان می‌دهند و در برابر تغییرات مقاومت می‌کنند. با این توضیحات در جواب این که یکی از موثرترین روش‌های تضمین امنیت شغلی چیست باید بگوییم که در برابر شرایط و وظایف جدید گشاده‌رو باشید و به این طریق اعتماد مدیر خود را جلب کنید.
شبکه‌سازی و برقراری ارتباط موثر را جدی بگیرید
ارتقاء روابط حرفه‌ای درون و خارج از سازمان می‌تواند حمایت در مواقع عدم اطمینان را فراهم کند. از شبکه‌سازی و ارتباطات خود غافل نشوید، چون باعث می‌شود حتی اگر امنیت شغلی شما به خطر افتاد و تعدیل شدید، راحت‌تر بتوانید کار پیدا کنید. از جنبه‌ی دیگر هم می‌توان تاثیر شبکه‌سازی و ارتباطات موثر را بررسی کرد. برخی کارکنان هستند که به لحاظ حرفه‌ای چندان هم قوی و متخصص نیستند، اما چون ارتباطات خوبی دارند، سال‌ها در یک سازمان موقعیت خود را حفظ می‌کنند و می‌مانند.
همواره عملکرد عالی داشته باشید
ارائه مداوم کار با کیفیت بالا و فراتر از انتظارات می‌تواند امنیت شغلی شما را افزایش دهد. این را به خاطر بسپارید که کارفرمایان برای کارکنانی که نقش مثبتی در موفقیت سازمان دارند ارزش قائل هستند و سعی می‌کنند آن‌ها را در سازمان‌شان نگه دارند. در واقع شما باید به قدری عملکرد عالی داشته باشید که مدیر به این باور برسد اگر شما را از دست بدهد، سازمانش با مشکل مواجه می‌شود. معمولا کارفرمایان وقتی بخواهند تعدیل نیرو کنند، اول سراغ کارکنانی می‌روند که انتظارات‌شان را برآورده نمی‌کنند و عملکرد خوبی ندارند، بنابراین اگر شما عملکرد خوبی داشته باشید، به احتمال زیاد در چنین موقعیتی قرار نمی‌گیرید.
برنامه‌ریزی مالی داشته باشید
تا این‌جا گفتیم که روش‌های موثر تامین امنیت شغلی چیست و برای داشتن امنیت شغلی در ایران باید چه کارهایی انجام دهید، اما به هر حال هر شخصی، حتی افراد حرفه‌ای و متخصص، ممکن است زمانی امنیت شغلی‌اش در معرض خطر قرار بگیرد و کارش را از دست بدهد. کارکنان برای چنین مواقعی باید از قبل برنامه‌ریزی کنند تا در صورت بروز چنین اتفاقاتی، زندگی‌شان به هم نریزد. در این صورت، شما می‌توانید با پس‌انداز و سرمایه‌گذاری عاقلانه، شرایطی را فراهم کنید تا در صورت بروز تغییرات غیرمنتظره شغلی، آرامش خاطر شما به هم نریزد.
سخن پایانی
در دنیایی که همه چیز مدام در حال تغییر است، هیچ‌گاه امنیت شغلی به‌طور صددرصد تضمین نمی‌شود. با این حال، با اقداماتی مانند تمرکز بر توسعه مستمر شخصی و حرفه‌ای، افزایش انعطاف‌پذیری و سازگاری، شبکه‌سازی، منظم بودن و وقت‌شناسی و داشتن عملکرد عالی، افراد می‌توانند امنیت شغلی خود را به میزان قابل‌توجهی افزایش دهند. البته نه تنها برای ثبات و امنیت شغلی، بلکه برای داشتن یک شغل رضایت‌بخش و باارزش باید تلاش کنیم. در این مطلب درباره این که امنیت شغلی چیست و چرا اهمیت دارد توضیح دادیم و همچنین گفتیم که چطور باید برای تامین امنیت تامین شغلی تلاش کنید، باز هم اگر سوالی دارید در بخش نظرات با ما در میان بگذارید.
