وقتی صحبت از منابع انسانی می‌شود، اولین چیزی که به ذهن اکثر ما می‌رسد این است که در هر سازمان، واحد منابع انسانی افراد مناسب برای هر حیطه شغلی را برای کارفرما پیدا می‌کند. در واقع افرادی که در واحد منابع انسانی یک سازمان کار می‌کنند، رزومه افراد متقاضی را بررسی کرده و با آن‌ها مصاحبه می‌کنند، در نهایت سابقه شغلی آن‌ها را مقایسه و یک کارجوی مناسب را برای سازمان جذب می‌کنند. به زبان ساده منابع انسانی قدرت این را دارد که با استخدام یا اخراج کارجویان و کارکنان، فرد مناسب هر موقعیت شغلی را پیدا کند. البته که وظایف منابع انسانی به این مورد محدود نمی‌شود. اما چالش های منابع انسانی چیست و یک متخصص منابع انسانی چه کاری فراتر از جذب نیرو و ثبت آگهی استخدام انجام می‌دهد؟ این سوالی است که در این مطلب الوکام به آن پاسخ می‌دهیم.
منابع انسانی در سازمان وظیفه دارد تا با مقایسه کارجویان مختلف، بهترین نیروی کار را برای هر موقعیت شغلی استخدام کند. همچنین این فرد، سیاست‌های سازمان و رویه کار را به تمام افراد استخدامی آموزش می‌دهد. در ضمن ممکن است حقوق و مزایای کارکنان را تغییر دهد. آشنایی با وظایف منابع انسانی به مدیریت کمک می‌کند تا با اخذ تصمیمات درست و اصولی، افراد لایق را در جایگاه مربوطه قرار دهد.
تمام مراحل استخدام، مصاحبه، تهیه مدارک، پاسخ به سوالات، نظارت بر تیم‌ها و… همه و همه از وظایف کارشناس منابع انسانی است. یک کارشناس منابع انسانی به خوبی می‌تواند رفتار‌های کارجویان را درک و تجزیه و تحلیل کند. همچنین توانایی خوبی در صحبت کردن، انتقال اطلاعات و قضاوت درست دارد.
کارشناس منابع انسانی می‌تواند فردی باشد که مدرک لیسانس مدیریت منابع انسانی، تجارت یا روانشناسی دارد. البته گذراندن دوره‌های آموزشی هم می‌تواند فرد را برای ورود به این شغل آماده کند. پیش از این که به سراغ چالش های منابع انسانی در ایران برویم، چند نمونه از وظایف مهم این واحد را بررسی می‌کنیم:
- هماهنگی مصاحبه
- استخدام کارجویان
- جمع‌آوری منابع و مستندات
- اخذ تصمیمات مربوط به استخدام
- تهیه مدارک لازم برای استخدام نیرو‌های جدید
- پاسخ به سوالات متقاضیان راجع به حقوق و مزایا
- توسعه سیاست‌های سازمان و بهبود رویه آن
- معرفی کارمندان جدید به تیم برای برقراری یک ارتباط قوی میان آن‌ها
- مدیریت رفتار سازمانی
- نظارت بر کار تیمی و بهبود رشد و توسعه کسب‌وکار
- هماهنگی اقدامات تسویه با افراد خارج‌شده از سازمان
10 نمونه از چالش های منابع انسانی
رقابت‌پذیری، سازماندهی منابع، ایجاد فضای کاری موثر و کارآمد و پیشرفت سازمان، همگی اهمیت منابع انسانی در سازمان را نشان می‌دهند. تلاش برای راضی نگه داشتن مدیران، ارتباط با تمام کارکنان، گوش دادن به انتقادات و حل اختلافات هم از وظایف مهم واحد منابع انسانی هستند که آن‌ها را با یک سری چالش‌ها مواجه می‌کنند. از طریق آشنایی با چالش های مدیریت منابع انسانی می‌توانیم کمک کنیم تا فشار کاری بالا از روی این واحد برداشته شود. در غیر این صورت ممکن است بازدهی عملکرد کارکنان کاهش پیدا کند و نظارت خوبی بر کار افراد سازمان شکل نگیرد. اما به نظر شما چالش های مدیریت منابع انسانی در ایران چیست و واحد منابع انسانی چطور می‌تواند از شخصیت منحصربهفرد هر نیرو، بهترین استفاده را در تیم ببرد؟
جایگاه‌های شغلی گسترده
به دلیل گستردگی تخصص کارکنان و وجود موقعیت‌های شغلی متنوع، یکی از چالش های منابع انسانی در ایران و البته باقی کشورها این است که بتواند بر فعالیت‌های تمام پرسنل سازمان نظارت داشته باشد. قطعا کسی نمی‌تواند همزمان کارشناس منابع انسانی باشد، برنامه‌نویسی کند و کمی هم دیجیتال مارکتینگ بداند! خلاصه اینکه روبه‌رو شدن با وجود لایه‌های مختلف شغلی در سازمان کار سختی است که برای حل این چالش، مدیریت منابع انسانی می‌تواند با سرپرست هر واحد در ارتباط باشد.
آموزش دادن به کارکنان کم‌تجربه
برای استخدام کارکنان در هر سازمان، سیاست‌های مدیریتی گوناگونی وجود دارد. بعضی مدیران نظرشان این است که به جای نیرو‌های ماهر به نیرو‌های کم‌تجربه آموزش تخصصی ارائه دهند، زیرا با این روش می‌توانند نیروی کار مطابق با ارزش‌های سازمان داشته باشند. یکی از چالش های منابع انسانی همین سرمایه‌گذاری روی نیروی کار کم‌تجربه است که وقت زیادی می‌گیرد، به همین دلیل بخشی از فرایند کار می‌تواند بر عهده سرپرست هر واحد باشد.
تغییرات سازمانی
یکی از چالش های مدیریت منابع انسانی در شرکت های خصوصی این است که تغییرات سازمانی باید مطابق با قوانین و استاندارد‌های روز دنیا پیش برود. واحد منابع انسانی وظیفه دارد راجع به جزئیات این تغییرات به تمام کارکنان توضیح دهد. همچنین باید با برگزاری جلسات توجیهی و شفاف کردن موضوع، باعث تطبیق پرسنل با شرایط جدید شود.
تفکرات اشتباه مدیران
بعضی مدیران با داشتن تفکر سنتی بر این باورند که پرسنل نمی‌توانند به خوبی از عهده مسئولیت‌هایشان بر آیند. مدیریت منابع انسانی برای کنار آمدن با این مشکل باید این اطمینان را به مدیر بدهد که هر کدام از کارکنان مورد ارزیابی قرار گرفته‌اند و به خوبی می‌توانند امور لازم را انجام دهند.
سازگاری با تکنولوژی
این روز‌ها تکنولوژی به تمام فرایند‌های سازمانی نفوذ کرده و یکی از چالش های منابع انسانی این است که تکنولوژی‌های جدید را در اختیار نیرو‌های کار قرار دهد. کارکنان میانسال ممکن است با تکنولوژی‌های جدید مخالفت کنند و حتی یادگیری آن‌ها را تلف کردن وقت بدانند. در حالی که کارشناسان منابع انسانی باید در کنار توضیح واضح و روشن، نحوه استفاده از نرم‌افزار‌ها و ابزارهای جدید را به کارکنان آموزش دهند یا این وظیفه را به عهده کسی که توانایی آموزش را دارد بگذارند.
حفظ کارمندان پرتلاش
یکی دیگر از چالش های منابع انسانی این است که بتواند با حفظ کارکنان مفید و مستعد، از قطع همکاری این افراد و هزینه زیادی که به سازمان وارد می‌شود، جلوگیری کند! تیم منابع انسانی باید از نظر مالی، ارتباطی، رفاهی و… شرایط را بهبود داده و در صورت نیاز به جانشین، روی پرورش نیرو‌های جوان و مستعد کار کند.
منطبق شدن با قوانین
برای این که ارتباط پرسنل و فعالیت‌های مختلف سازمان در قالب قوانین و مقررات انجام شوند، کارشناس منابع انسانی باید به قوانین و مقررات سازمان، قوانین اداره کار و… مسلط باشد. در صورت هر گونه تغییر هم کارشناس منابع انسانی باید با به‌روز نگه داشتن اطلاعات خود از هر گونه خطا جلوگیری کند.
نیروی انسانی متنوع
در یک سازمان، کارکنان زیادی وجود دارند که هر کدام با داشتن شخصیت‌های منحصربهفرد در یک حیطه شغلی مشغول به کار می‌شوند. یکی از چالش های منابع انسانی این است که بعضی پرسنل با هم اختلاف عقیده دارند و ممکن است با هم بحث و مشاجره کنند. برای ایجاد یک محیط کاری مطلوب، واحد منابع انسانی باید فضا را مدیریت کرده و مهارت های ارتباطی و احترام به عقاید و فرهنگ‌های مختلف را به کارکنان آموزش دهد.
بی توجهی واحد‌های دیگر
متاسفانه برخی سازمان‌ها هنوز متوجه اهمیت مدیریت منابع انسانی نشده‌اند و بر این باورند که این افراد مسئولیت خاصی بر عهده ندارند! این تفکر باعث دلسرد شدن کارشناسان منابع انسانی شده و روند کار آن‌ها را مختل می‌کند. در حالی که واحد منابع انسانی، مسئولیت‌های جدی و ارزشمندی دارد و در نهایت باعث بهره‌وری بیشتر کارکنان می‌شود.
عدم دسترسی به بودجه کافی
یکی از بزرگ‌ترین چالش های منابع انسانی در سازمان این است که بودجه کافی برای اجرای برنامه‌ها و ایده‌های جدید وجود ندارد. برای فراهم کردن امکانات و تجهیزات سازمان، بالا رفتن انگیزه پرسنل و… باید بخشی از بودجه سازمان در اختیار مدیریت منابع انسانی باشد تا این واحد، فرآیند‌های سازمانی را بهبود بخشیده و طرح‌های مورد نظرش را به اجرا در بیاورد.
راهکار‌هایی برای حل مشکلات منابع انسانی
منابع انسانی متخصص که برای رشد و توسعه سازمان و به طور هدفمند مشغول به کار هستند، باید با توانمندسازی و پرورش مهارت‌ها، بهترین عملکرد را از خودشان نشان دهند. برای حل هر گونه چالش منابع انسانی باید یک ساختار جامع، منسجم و شفاف داشت، زیرا نقش مهمی در بهبود عملکرد سازمان دارد. بنابراین ابتدا باید مشکلات و آسیب‌ها شناخته شود تا با یک سری اصلاحات، سازمان به رشد و پیشرفت بیشتری دست پیدا کند.
در قرن حاضر با توجه به ورود تکنولوژی‌های نوین به سازمان‌ها، دیگری نیازی نیست واحد مدیریت منابع انسانی یک جلسه حضوری تشکیل دهد، بلکه می‌تواند با برگزاری جلسه آنلاین تمام نکات لازم برای پیشرفت سازمان را به افراد گوشزد کند. مزیت استفاده از پلتفرم‌های آنلاین این است که با جلوگیری از اتلاف وقت، برای هر واحد یک جلسه اختصاصی و منحصربهفرد تشکیل می‌شود.
بدین ترتیب کارشناس منابع انسانی با تمام کارکنان در ارتباط بوده و بدون نیاز به تشکیل جلسات حضوری، عملکرد تمام کارکنان را مورد ارزیابی قرار داده و مشکلات و مسائل موجود را حل می‌کند. اما راهکار‌های برطرف کردن چالش های مدیریت منابع انسانی در قرن 21 چیست و چه چیز باعث افزایش بهره‌وری سازمان و نیرو‌های کار می‌شود؟
آموزش قوی
سازمان‌های مختلف عموما زمان زیادی برای جذب نیرو‌های جدید می‌گذارند و حتی ممکن است ماه‌ها طول بکشد تا یک موقعیت شغلی در سازمان پر شود. شاید نیروی مناسبی هم استخدام شود، اما پس از جذب نیرو اگر فرهنگ سازمانی به خوبی آموزش داده نشود، سازمان مجبور به پرداخت هزینه‌های زیادی خواهد شد. با در اختیار داشتن منابع آموزشی کافی و قرار گرفتن نیروی کار متخصص در بخش مربوطه، یکی از مهمترین چالش های منابع انسانی حل می‌شود.
سیاست‌ها و رویه‌های مناسب
نداشتن رویه مناسب و مشخص نبودن سیاست‌های کاری سازمان، یکی از چالش های مدیریت منابع انسانی در نظام اداری ایران است که باعث هرج و مرج و بی‌نظمی می‌شود؛ در صورتی که هر موقعیت شغلی، خط مشی و قوانین مربوط به خودش را دارد. وظیفه سازمان این است که قوانین و دستورالعمل‌های روشنی راجع به هنجار‌ها، نحوه انجام کار‌ها، ممنوعیت‌ها و… صادر کند. برخی از این موارد مربوط به وظایف مدیر اداری شرکت می‌شود.
مستند‌سازی عملکرد پرسنل
برای جلوگیری از اشتباهات پرسنل باید عملکرد هر نیروی کار، مستند‌سازی شود. به این معنا که با روش‌های موجود عملکرد او مورد ارزیابی قرار گرفته و با سطح استاندارد مقایسه شود. با این روش مدیر هم می‌تواند عملکرد شغلی افراد را تجزیه و تحلیل کند.
تیم‌سازی درست و اصولی
اگر می‌خواهید چالش های منابع انسانی را کم کنید، باید با تیم‌سازی حرفه‌ای و با داشتن یک برنامه دقیق، جذب افراد شایسته را به سازمان انجام دهید. پیش از استخدام هر نیروی کار باید بپرسید که آیا این فرد مناسب حرفه‌ای که برای او در نظر گرفته‌اید است یا خیر؟ نیروی کار جدید چه نوع شخصیتی دارد؟ آیا می‌تواند با موقعیت شغلی خود تطبیق پیدا کند؟
تشریح دقیق وظایف
در صورت عدم تطابق توانایی و مهارت‌های فرد با انتظارات مدیر، بخش مربوطه دچار چالش‌های زیادی می‌شود. هنگام جذب نیرو باید وظایف به طور دقیق به نیروی کار توضیح داده شود. در زمان انتشار آگهی هم باید موقعیت شغلی به خوبی تشریح داده شود تا جذب فردی با مهارت‌های غیرمرتبط به سازمان صورت نگیرد.
حفظ نیرو‌های مجرب
این خیلی مهم است که بتوانید نیرو‌های جدید و تازه نفس جذب کنید، اما ابتدا به فکر حفظ نیرو‌های مجرب باشید. بسیاری از سازمان‌ها با ایجاد شرایط کاری مطلوب به کارکنان خود انگیزه می‌دهند تا آن‌ها همچنان به ادامه همکاری تمایل داشته باشند.
سیستم‌سازی حرفه‌ای
محیط سازمان همواره در حال تغییر بوده و یک کسب‌وکار در صورتی موفق است که با تغییرات مختلف سازگار شود. سیستم‌سازی به عنوان یک رویکرد سیستماتیک باعث می‌شود تا کار‌ها به شیوه‌ای موثر و کارآمد جلو بروند. به زبان ساده هر کسب‌وکاری چارچوب‌ها و سیاست‌های خودش را دارد و سیستم‌سازی باعث می‌شود از کار‌های ساده گرفته تا فرآیند‌های پیچیده همه به صورت منظم و یکپارچه انجام شوند.
مدیریت نوین
استفاده از جدیدترین رویکرد‌های مدیریتی و پیش رفتن با شرایط فعلی جهان به معنای مدیریت نوین است. در این راهکار شما می‌توانید از طریق رهبری تیم و کنترل فعالیت‌ها، چالش های منابع انسانی را از سر راه بردارید تا از سایر رقبا عقب نمانید. یادتان باشد که امروزه یکی از راز‌های موفقیت سازمان، مدیریت اصولی و توجه به سبک‌های نوین است. بدین ترتیب رضایت کارکنان سازمان افزایش پیدا کرده و بازدهی بیشتری از کار آن‌ها حاصل می‌شود.
سخن پایانی
در دنیای کاری امروز آشنا شدن با مشکلات منابع انسانی امری ضروری و اجتناب‌ناپذیر است. این چالش‌ها که شامل توسعه مهارت‌ها، مدیریت تغییرات، جذب و نگهداری نیروی کار متخصص و… هستند؛ نقش مهمی در ایجاد یک محیط کاری سالم دارند و باعث ارتقاء فرهنگ سازمانی می‌شوند. به طور کلی توجه به منابع انسانی به عنوان دارایی اصلی سازمان اهمیت بالایی دارد، زیرا با بهبود عملکرد نیروی کار موفقیت سازمان هم تضمین می‌شود. یادتان باشد که سرمایه‌گذاری روی آموزش و توسعه منابع انسانی کمک می‌کند تا سازمان از پتانسیل کارکنان خود بهترین استفاده را ببرد و بهره‌وری بیشتری داشته باشد، پس مدیریت صحیح چالش های منابع انسانی اهمیت زیادی دارد.
شما به‌عنوان یک کارشناس یا مدیر منابع انسانی می‌توانید به جای برگزاری جلسات حضوری و تحمل مشکلات آن، جلسات گفت‌وگو با مدیران یا کارکنان سازمان را از طریق پلتفرم‌های آنلاین پیش ببرید. به این منظور می‌توانید نسبت به خرید یکی از سرویس‌های الوکام با توجه به تعداد کاربران اقدام کنید و از قابلیت‌های آن هنگام برگزاری جلسات بهره‌مند شوید. الوکام یک پلتفرم ایرانی برای برگزاری جلسات آنلاین است که قابلیت‌های زیادی دارد. برای کسب اطلاعات بیشتر و برگزاری این جلسه‌ها یا مشاوره برای خرید سرویس‌ها با بخش پشتیبانی سایت در ارتباط باشید.
