با تغییر سبک زندگی، گسترش فناوری و نیاز به یادگیری منعطف‌تر، آموزش هم دیگر محدود به کلاس‌های فیزیکی نیست. امروزه یادگیری می‌تواند در خانه، محل کار یا هر جای دیگری اتفاق بیفتد؛ فقط کافیست اینترنت داشته باشیم. آموزش‌ها به‌خصوص از زمان کرونا به‌تدریج از تخته سیاه و نیمکت فاصله گرفتند و جای خود را به ابزارهای آنلاین، کلاس‌های مجازی و پلتفرم‌های برگزاری رویداد آنلاین داده‌اند. اما آموزش آنلاین چیست؟ چه تفاوتی با روش‌های قدیمی یا حتی آموزش مجازی دارد؟ در این مقاله از الوکام، پلتفرم برگزاری وبینار و کلاس آنلاین، به تعریف دقیق آموزش آنلاین، تفاوت آن با آموزش مجازی، مزایا، چالش‌ها و نکاتی برای استفاده مؤثر از این نوع یادگیری خواهیم پرداخت.
آیا می‌دانید آموزش آنلاین چیست؟ آموزش آنلاین به زبان ساده، یعنی فرایند آموزش و یادگیری از طریق اینترنت. در واقع فرایندی که در آن دانش‌آموزان و معلمان بدون نیاز به حضور فیزیکی در یک مکان، از راه دور و از طریق فناوری‌های دیجیتال مانند پلتفرم‌های آنلاین، ویدیو کنفرانس، نرم‌افزارهای مخصوص و وب‌سایت‌های آموزشی با یکدیگر در تعامل هستند، آموزش آنلاین نام دارد. آموزش آنلاین با نام‌های دیگری مانند آموزش مبتنی بر وب، آموزش مبتنی بر اینترنت، آموزش الکترونیکی، آموزش مبتنی بر رایانه، آموزش از راه دور با کمک رایانه، آموزش از طریق تلفن همراه یا موبایل لرنینگ هم شناخته می‌شوند.
آموزش آنلاین برخلاف تصور رایج، صرفا یک‌طرفه نیست؛ بلکه تعاملی است و امکان پرسش‌وپاسخ، گفت‌وگوی گروهی و انجام تمرینات به صورت زنده یا ضبط‌شده را فراهم می‌کند. در دنیای امروز، این نوع آموزش به یکی از رایج‌ترین و موثرترین روش‌های یادگیری تبدیل شده است، چرا که محدودیت زمانی و مکانی ندارد و برای همه قابل‌دسترس است.
آموزش مجازی چیست؟
تا این‌جا یاد گرفتیم که آموزش آنلاین چیست، حالا سراغ آموزش مجازی می‌رویم. با وجود این که برخی تصور می‌کنند آموزش آنلاین و مجازی یکی هستند، اما این‌طور نیست؛ آموزش مجازی و آموزش آنلاین با این که در دل هم قرار می‌گیرند، اما تفاوت‌هایی دارند.
آموزش مجازی یا Virtual Learning به نوعی از یادگیری گفته می‌شود که در آن نیازی به حضور فیزیکی در کلاس نیست و فرآیند آموزش از طریق ابزارهای دیجیتال انجام می‌شود. در این روش، محیط آموزشی به جای فضای واقعی، در بستر مجازی شکل می‌گیرد و فراگیران می‌توانند در هر زمان و مکان به محتوای آموزشی دسترسی داشته باشند.
آموزش مجازی می‌تواند به صورت همزمان (کلاس‌های آنلاین) یا غیرهمزمان (محتوای ضبط‌شده، فایل‌های آموزشی، نرم‌افزارهای آموزشی و…) ارائه شود. این آموزش‌ها لزوما آنلاین نیستند؛ برخی از آن‌ها ممکن است بدون نیاز به اینترنت و تنها از طریق یک نرم‌افزار یا بسته آموزشی ارائه شوند.
تفاوت آموزش آنلاین و آموزش مجازی
همان‌طور که گفتیم آموزش آنلاین و آموزش مجازی دو مفهوم نزدیک به هم هستند، اما یکسان نیستند. آموزش مجازی مفهومی گسترده‌تر است که شامل همه روش‌های آموزش غیرحضوری با کمک فناوری می‌شود، در حالی که آموزش آنلاین به طور خاص به آموزش‌هایی گفته می‌شود که از طریق اینترنت و معمولا با تعامل زنده و آنلاین انجام می‌شوند.
مهم‌ترین تفاوت‌ها عبارتند از:
- محدوده: آموزش آنلاین، زیرمجموعه‌ای از آموزش مجازی است.
- نیاز به اینترنت: آموزش آنلاین نیازمند اتصال اینترنتی است؛ آموزش مجازی می‌تواند آفلاین هم باشد.
- تعامل: آموزش آنلاین معمولا تعاملی و برخط است؛ آموزش مجازی می‌تواند بدون تعامل زنده هم انجام شود.
مزایای آموزش آنلاین
شاید این سوال برایتان پیش آمده باشد که مهم‌ترین مزایای آموزش آنلاین چیست و چرا باید به سمت آموزش آنلاین برویم؟ برخی مزایای سیستم آموزش آنلاین به شرح زیر است:
عدم محدودیت زمانی و مکانی
از جمله مسائلی که همواره معلمان و فراگیران آموزش با آن روبه‌رو هستند، محدودیت مکانی و زمانی است. در آموزش حضوری، حضور فیزیکی در یک زمان خاص در مکانی مشخص، محدودیت‌هایی به وجود می‌آورد که فقط با آموزش آنلاین قابل رفع است.
آموزش آنلاین، بدون نیاز به سازماندهی زمانی و مکانی، محیط آموزشی را فراهم می‌آورد که هر فرد علاقه‌مند به شرکت در دوره آموزشی خاص، می‌تواند در آن شرکت کند.
تعاملی و جذاب بودن
دوره‌های آموزشی آنلاین، تعاملی و سرگرم‌کننده هستند. در آموزش آنلاین می‌توان با استفاده از ابزارهای تعاملی و امکانات پلتفرم‌های کلاس آنلاین مثل الوکام، شرکت کننده‌ها را بیشتر درگیر مباحث آموزشی کرده و مطالب آموزشی را بهتر در ذهن آن‌ها تثبیت کرد.
مقرون به صرفه بودن
در آموزش حضوری، دریافت کتاب و جزوه برای مطالعه و شرکت در کلاس‌ها، مستلزم صرف هزینه است. در آموزش آنلاین اما مباحث درسی پس از یک دوره زمانی مشخص از بین نمی‌روند و نیاز نیست که در هر دوره ویرایش‌های جدید کتاب تهیه شود. در واقع مباحث و سرفصل دوره‌های آنلاین معمولا بدون دریافت هزینه اضافی به‌روزرسانی می‌شوند. در این نوع آموزش همچنین، هزینه رفت و آمد و یا اقامت افراد وجود نخواهد داشت.
چالش‌ها و معایب آموزش آنلاین
با توجه به تمام مزیت‌هایی که آموزش آنلاین نسبت به کلاس‌های حضوری دارد، این روش شامل معایبی هم است. برای مثال شاید خیلی از فراگیران با فناوری‌های ارتباطی آشنایی نداشته باشند یا به دلیل بی‌حوصلگی و خستگی حین تشکیل کلاس، نتوانند مطالب را به خوبی یاد بگیرند. در پاسخ به این سوال که معایب آموزش آنلاین چیست باید به چالش‌های زیر اشاره کنیم که عبارتند از:
عدم کنترل کامل فراگیران
بر خلاف آموزش حضوری، کنترل حضور و غیاب فراگیران کمی سخت است. حتی در بسیاری از کلاس‌ها اتفاق می‌افتد که فراگیران به‌طور واقعی در کلاس حضور ندارند؛ یعنی به‌صورت آنلاین در کلاس حاضر هستند، ولی به کارهای دیگری می‌پردازند؛ بنابراین معلم نمی‌تواند تمام فراگیران را کنترل کند.
مشکلات فنی و نیاز به اینترنت
اگر بخواهیم بگوییم بزرگ‌ترین مشکل آموزش آنلاین چیست، در کمال تعجب باید به نیاز به اینترنت اشاره کنیم. با وجود مشکلاتی که همه نسبت به آن‌ها آگاهی داریم، سرعت پایین اینترنت یا امکان قطعی و وصلی کلاس‌ها باعث می‌شود خیلی از فراگیران به‌راحتی به کلاس‌ها دسترسی نداشته باشند و هر بار از کلاس خارج و مجدد به آن وارد شوند.
نیاز به خودانضباطی و مدیریت زمان
در آموزش حضوری استاد و معلم با دانش‌پذیر (فراگیر) در ارتباط مستقیم هستند و کلاس را مدیریت و کنترل می‌کنند، اما در آموزش آنلاین، کسی نیست که مستقیم بالای سر افراد باشد و آن‌ها را کنترل کند. در آموزش آنلاین فراگیر باید بتواند خودش را مدیریت کند، برنامه‌ریزی کند و پشتکار داشته باشد. برای خیلی از افراد، مدیریت زمان در کلاس های آنلاین، یک چالش جدی است.
نبود تعامل انسانی واقعی و ایجاد حس انزوا
از زمان شیوع بیماری کرونا که بسیاری از کلاس‌های مدارس و دانشگاه‌ها به صورت آنلاین برگزار شدند، اساتید و فراگیران از یکدیگر دور و ارتباطات عمومی کم‌تر شدند. هر چقدر هم کلاس آنلاین تعاملی باشد، باز هم جای ارتباط چهره به چهره و حس کلاس واقعی را نمی‌گیرد. این موضوع می‌تواند روی انگیزه یادگیری، احساس تعلق و مشارکت فعال تاثیر منفی بگذارد.
آموزش آنلاین مناسب چه افرادی است؟
اگرچه آموزش آنلاین پیش از همه‌گیری کرونا نیز مورد استفاده قرار می‌گرفت، اما پس از آن، به یکی از اصلی‌ترین روش‌های یادگیری در سراسر جهان تبدیل شد. این نوع آموزش به دلیل انعطاف‌پذیری، دسترسی گسترده و امکان یادگیری از هر نقطه جغرافیایی، برای گروه‌های مختلف بسیار کارآمد است. از جمله مهم‌ترین کاربران آموزش آنلاین می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- دانش‌آموزان و دانشجویانی که به دلایل جغرافیایی یا شرایط خاص امکان حضور فیزیکی در کلاس را ندارند.
- کارمندان و شاغلان که در کنار کار، تمایل دارند مهارت‌های جدیدی بیاموزند یا تحصیلات دانشگاهی خود را ادامه دهند.
- سازمان‌ها و شرکت‌ها که برای آموزش در سازمان، ارتقای مهارت کارکنان یا جذب نیروی جدید از سیستم‌های آموزش آنلاین استفاده می‌کنند.
در واقع، آموزش آنلاین راه‌حلی منعطف و مقرون‌به‌صرفه برای همه کسانی است که می‌خواهند بدون محدودیت زمان و مکان، یادگیری موثری داشته باشند.
ابزارهای مناسب برای آموزش آنلاین
ابزارهای مناسب برای آموزش آنلاین چیست؟ در حقیقت برای حضور موثر در کلاس‌های آنلاین، به مجموعه‌ای از ابزارها و بسترهای مناسب نیاز دارید. اولین و مهم‌ترین آن‌ها، اینترنت پرسرعت و پایدار است. هرچقدر اتصال شما مطمئن‌تر باشد، کیفیت تصویر و صدای کلاس بهتر خواهد بود و اختلالات کمتری تجربه خواهید کرد.
در کنار اینترنت، باید از یک دستگاه مناسب مثل لپ‌تاپ، کامپیوتر خانگی، تبلت یا گوشی هوشمند استفاده کنید که قابلیت نصب نرم‌افزارهای آموزش آنلاین و اتصال به میکروفن و دوربین را داشته باشد.
در نهایت، برای برگزاری یا شرکت در کلاس، به یک سامانه آموزش آنلاین مطمئن و به‌روز نیاز دارید؛ پلتفرمی مثل الوکام که امکاناتی از جمله حضور و غیاب، اشتراک‌گذاری فایل، امکان گروه‌بندی، قابلیت گفتار به متن، تخته مجازی و سایر ابزارهای تعاملی را در اختیار شما بگذارد.
الوکام؛ سامانه مطمئن برای آموزش آنلاین
الوکام سامانه‌ای کاملا ایرانی، برای ارتباط تصویری و صوتی گروهی، در بستر اینترنت به صورت آنلاین است. نحوه برگزاری کلاس آنلاین در الوکام به این صورت است که با داشتن تمامی قابلیت‌های یک پلتفرم آموزش آنلاین استاندارد و همین‌طور استفاده آسان، باعث تعامل بهتر بین مدرسان و فراگیران می‌شود.
امکان به اشتراک گذاشتن صدا و تصویر معلم، استاد، دانش‌آموز یا دانشجو، امکان اشتراک‌گذاری صفحه، انجام پرسش کلاسی و نظرسنجی، گروه‌بندی، قابلیت ضبط رویداد، قابلیت گفتار به متن و … از جمله ویژگی‌های الوکام در برگزاری کلاس‌های آنلاین است.
17 نظرات
مونا بهبهایی
۱۹ اردیبهشت , ۱۴۰۱ممنون بابت امکانات خوبی که برای برگزاری کلاس مجازی ارائه میدین?
habeti
۲۰ اردیبهشت , ۱۴۰۱ممنون از شما دوست عزیز
درسا ازقندی
۲۰ فروردین , ۱۴۰۱لذت آموزش مجازی رو میشه فقط با شما تجربه کرد :)))
حنانه سادات یزدی
۱۱ بهمن , ۱۴۰۰ما الان چند کلاس از الوکام خریداری کرده ایم اگر بخواهیم 5 کلاس مجازی دیگر خریداری کنیم شامل تخفیف در قیمت اجاره الوکام می شود؟ ممنون میشم پاسخ بدین
تیم تحریریه
۱۱ بهمن , ۱۴۰۰سلام و درود خانم یزدی
لطفا با شماره 02191070314 داخلی 124 تماس بگیرید برای سرویس جدیدتون تخفیف لحاظ میکنیم
سپاس از شما
فهمیه صفری
۱۴ آذر , ۱۴۰۰مرسی از مطالبتون کارآمدتون
تیم تحریریه
۱۴ آذر , ۱۴۰۰سلام و درود
سپاسگزارم از شما
رضا مختاری
۲۴ آبان , ۱۴۰۰سلام . متن خوبی بود و اطلاعات جامعی داشت . اینکه الوکام فقط نگاه بیزنسی ندارد و مطالب مفیدی رو در خصوص آموزش در سایتش گذاشته . حرکت زیبایی است با اجازه از چند مطلب با ذکر منبع برای کار تحقیقیم استفاده کردم . امیدوارم بقیه هم الگو بگیرن همین رویکرد رو داشته باشن . سامانه تون هم کار کردن باهاش راحته .ویه چیز کاملان متفاوته
تیم تحریریه
۲۵ آبان , ۱۴۰۰سپاسگزارم جناب مختاری عزیز
دغدغه الوکام همواره آموزش بوده و با همین هدف انشالله بتوانیم قدمی در این راستا برداریم و اثربخش بوده باشیم.
ممنون از شما بابت ذکر منبع و ابراز لطفتون
مهدی افشار
۱۱ آبان , ۱۴۰۰صحبتی که با این تیم داشتم واقعا لذت بردم
برخوردتون عالی بود
درود بر شما
alocom-admin-site
۱۵ آبان , ۱۴۰۰سپاسگزارم از شما
محبت دارید
abbas aliari
۱۱ آبان , ۱۴۰۰samaneye kheyli ali va ba soraat balayie
dorood bar shoma
alocom-admin-site
۱۵ آبان , ۱۴۰۰ممنون از شما
زنده باشین
hosein.mah
۱۱ آبان , ۱۴۰۰الوکام عالیه خیلی سامانه ی خوبیه
درود بهتون
alocom-admin-site
۱۵ آبان , ۱۴۰۰ممنون از شما دوست عزیز
درود بر شما
آرش حسینی
۱۱ آبان , ۱۴۰۰این سامانه واقعا ایرانیه؟؟
دستخوش
خیلی خوب طراحی شده
alocom-admin-site
۱۵ آبان , ۱۴۰۰سلام جناب حسینی
این سامانه کاملا ایرانی میباشد و تماما از 0 تا 100 این نرم افزار توسط دوستان الوکام نوشته شده
درورد بر شما