همواره یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های متقاضیان شغل، کسب آمادگی کامل برای پاسخ به پرسش‌های کارفرما است؛ چرا که ذات مصاحبه شغلی تا حدی استرس‌زا بوده و تمامی افراد تمایل دارند بهترین عملکرد را در طول این جلسه داشته باشند. به همین جهت در این مقاله به بررسی لیستی از پرتکرارترین سوالات مصاحبه شغلی با جواب پرداخته‌ایم تا با مرور این‌گونه سوالات، نسبت به انتظارات خود آگاهی کامل کسب کرده و با بیانی فکرشده در مقابل کارفرما نظرات و پاسخ‌های خود را مطرح کنید.
پیش از آن که با سوالات مصاحبه شغلی آشنا شوید، بهتر است بدانید کلیت فرایند مصاحبه شغلی چیست و درباره آن آگاهی کسب کنید. به طور کلی مصاحبه شغلی مکالمه‌ای است حرفهای میان متقاضیان و کارفرما تا میزان سازگاری و آمادگی هر یک از افراد با شرایط کاری مدنظر سنجیده شود؛ به همین جهت برای آمادگی بیشتر توصیه می‌شود قبل از مصاحبه، برخی از سوالات رایج در مصاحبه شغلی را با خود مرور کنید و برای ارائه بهترین پاسخ‌ها فکر کنید.
بسیاری از افراد گمان می‌کنند منظور از آمادگی برای مصاحبه شغلی تکرار مکرر برخی سوالات متداول و حفظ کردن پاسخ آن‌هاست؛ در حالی که هدف از این کار تنها کسب آمادگی بیشتر شما و فکر کردن در خصوص نحوه پاسخگویی است، زیرا هرچه میزان آمادگی شما بیشتر باشد، قطعا با اعتمادبه‌نفس بالاتری در مقابل کارفرما حضور خواهید یافت. همچنین این سوالات مصاحبه شغلی با جواب به شما کمک می‌کنند تا افق دید بازتری داشته و تمامی جوانب کاری را با معیارهای مختلف بسنجید.
نکات مهم برای کارفرما و کارجو هنگام مصاحبه
مصاحبه شغلی یک فرایند کاملا دوطرفه است که در طی آن طرفین با شنیدن تقاضاها و انتظاراتی که از یکدیگر دارند، میزان مطلوبیت شرایط را سنجیده و بر اساس معیارهایی مشخص، درباره شروع همکاری با یکدیگر، فکر می‌کنند؛ بنابراین، هم شما به‌عنوان متقاضی شغل باید به عوامل محیطی مختلفی توجه کنید تا مطمئن شوید با یک محیط کاری مناسب با حقوق و مزایای مطلوب مواجه هستید، هم کارفرما شرایط کارجو را بررسی می‌کند.
معمولا طی جلسه مصاحبه شغلی، کارفرما یا نمایندگان او در منابع انسانی، پارامترهای زیر را مورد بررسی قرار می‌دهند:
- مدارک تحصیلی
- رزومه و سوابق کاری
- میزان توانمندی و مهارت‌های کسب‌شده در امور مختلف
- شخصیت حرفهای و رفتار اجتماعی
- توانایی حل مسائل به هنگام مواجهه با چالش‌های مختلف
- میزان مشارکت و توانایی در امور تیمی
از طرفی دیگر شما هم به‌عنوان گزینه احتمالی کارمند مجموعه، می‌توانید با بررسی موارد زیر، محیط مجموعه و ویژگی‌های آن را با دقت مورد بررسی قرار دهید:
- روحیه کارفرما و دیگر همکاران مجموعه
- ارتباط کارفرما با زیرمجموعه خود
- مطلوبیت فضای کاری
- شرایط حقوق و مزایا
- احتمال رشد و پیشرفت حرفهای پس از استخدام و کسب تجربه در مجموعه
سوالات رایج در مصاحبه شغلی
در حال حاضر تعدادی سؤال مشخص در فرایند مصاحبه مطرح می‌شود که مرور آن‌ها تأثیر بسیاری در بالا رفتن میزان آمادگی شما دارد. از آن‌جایی که این نمونه سوالات مصاحبه شغلی بسیار رایج هستند، اغلب کارفرمایان به هنگام پرسیدن این سوالات از شما انتظار پاسخگویی در نهایت آمادگی را دارند؛ به همین جهت توصیه می‌شود قبل از مراجعه به محل مورد نظر یا حضور در مصاحبه شغلی آنلاین، درباره پاسخ این‌گونه سوالات فکر کرده و بهترین پاسخ را متناسب با انتظاراتی که دارید آماده کنید.
باید توجه داشته باشید که با قاطعیت نمی‌توان گفت تمامی سوالات مصاحبه کاری، تنها به همین موارد ختم می‌شوند؛ چرا که هر شغل نیازهای خاص خود را داراست، اما اغلب کارفرمایان تمایل دارند با پرسیدن تعدادی از این سوالات، از شخصیت شما آگاه شوند؛ بنابراین، مرور این‌گونه سوالات مصاحبه شغلی با جواب خالی از لطف نبوده و در میزان آمادگی و اعتمادبه‌نفس شما تأثیر به‌سزایی دارد؛ به همین دلیل در این قسمت به بررسی برخی از مهم‌ترین سوالات مصاحبه شغلی با جواب آن‌ها پرداخته‌ایم.
از خودتان بگویید
یکی از متداول‌ترین سوالات مصاحبه استخدامی که معمولا در همان ابتدای جلسه مطرح می‌شود، این است که درباره خودتان صحبت کنید تا کارفرما بداند چرا خود را گزینه‌ای مناسب برای این شغل می‌دانید. باید توجه داشته باشید به‌هنگام پاسخ به این سؤال، درباره اطلاعات شخصی خود تنها همان‌قدری صحبت کنید که لازم است و از دادن اطلاعات بیش از حد پرهیز کنید.
به‌طور مثال می‌توانید این‌گونه پاسخ دهید: من فارغ‌التحصیل رشته … هستم و تاکنون به‌عنوان کارشناس در مجموعه‌هایی مانند … و … کار کرده‌ام و طی این فعالیت‌ها توانسته‌ام کار با نرم‌افزار ….. را یاد گرفته و فرایندهای کاری شرکت را با دقت و سرعت بالاتری پیش ببرم. علیرغم علاقه زیادی که به آن محیط و موقعیت کاری داشتم، تصمیم گرفتم با مجموعه‌ای جدید کار کنم تا فرصتی برای پیشرفت و تجربیات بیشتری کسب کنم، به همین دلیل خوشحال می‌شوم همکاری خوبی را با یکدیگر تجربه کنیم.
چرا متقاضی این موقعیت شغلی هستید؟
حال به یکی دیگر از سوالات مصاحبه شغلی با جواب بپردازیم. یکی دیگر از مهم‌ترین سوالات مصاحبه کاری این پرسش است. هنگام پاسخ به این سوال می‌توانید به فرد مصاحبه‌گر نشان دهید که چه اطلاعاتی از فرایندهای کاری آن مجموعه دارید که شما را ترغیب به این همکاری کرده است؛ به همین جهت پیشنهاد می‌شود پیش از مراجعه به شرکت یا حضور در جلسه آنلاین مصاحبه، درباره خدمات، اهداف، نوع فعالیت و همکاری اعضای مجموعه، اطلاعات کافی کسب کنید تا بتوانید بهترین پاسخ را ارائه دهید.
توجه داشته باشید برای پاسخ به این سوال از هرگونه کلیشه و پاسخ‌های متداول که صرفا برای دریافت آن موقعیت شغلی مطرح می‌شوند، اجتناب کنید؛ چرا که کارفرما در پی یافتن فردی است که بتواند برای حل مسائل از دیدگاه خاص خود کمک بگیرد؛ بنابراین، اگر حس کند پاسخ شما شبیه به پاسخ دیگر متقاضیان است یا از جملات کلیشه‌ای استفاده کنید، ویژگی متمایز بودن خود را زیر سؤال برده و احتمال موفقیت‌تان در این مصاحبه را کم‌رنگ خواهید کرد.
به‌طور مثال می‌توانید پاسخ خود را این‌گونه مطرح کنید: از طریق آگهی‌ای که دادید متوجه شدم این موقعیت شغلی تا حد زیادی با روحیات من سازگار است؛ به همین دلیل به وبسایت شما مراجعه کردم و با دیدن نمونه کارهای شما، مشتاق شدم کمی بیشتر با این مجموعه آشنا شوم تا در صورت خوب پیش رفتن مصاحبه، طی این همکاری، از تجربیات یکدیگر برای رشد و پیشرفت بیشتر استفاده کنیم.
چرا خود را بهترین گزینه برای دریافت این موقعیت شغلی می‌دانید؟
یکی دیگر از رایج ترین سوالات مصاحبه شغلی این است که شما چه ویژگی‌هایی دارید که خود را بهترین کاندید برای این موقعیت شغلی می‌دانید؟ در واقع کارفرما قصد دارد بداند چه خصوصیاتی دارید که خود را برای این موقعیت شغلی مناسب دانسته و در پی رسیدن به چه اهدافی هستید تا بتواند میزان سازگاری شما با فرهنگ مجموعه و چشم‌اندازی که دارد را مورد بررسی قرار دهد.
توصیه می‌شود پاسخی کوتاه اما کامل را برای این پرسش آماده کنید تا کاملا گویای اهداف و ویژگی‌های شما باشد؛ به همین جهت فرصت خوبی است تا خلاصه‌ای از شایستگی و مهارت‌های خود را مطرح کنید.
به‌طور مثال پاسخ شما به این پرسش می‌تواند این چنین باشد: از آن‌جایی که از حیطه عمل شما و فعالیتی که دارید تا حدی آگاهی داشته و با توجه به سابقه کاری‌ای که دارم می‌دانم با چه مشتریانی مواجه هستید؛ به همین دلیل می‌توانم به شما این اطمینان را بدهم که پس از گذراندن دوره آموزشی و کسب اطلاعات بیشتر در خصوص نوع فعالیت حرفهای شما، خود را با شرایط هم‌سو کرده و از تمامی تجربیاتی که تاکنون کسب کرده‌ام در راستای تحقق اهداف مجموعه استفاده خواهم کرد.
بزرگ‌ترین نقطه قوت خود را چه می‌دانید؟
در این قسمت یکی دیگر از متداول‌ترین سوالات مصاحبه شغلی با جواب را آورده‌ایم که در اغلب جلسات مصاحبه مطرح می‌شود تا میزان شایستگی شما برای پست مورد نظر بررسی شود. هنگام پاسخ به این سوال سعی کنید درباره ویژگی‌هایی صحبت کنید که نه‌تنها شما را در لیست افراد واجد شرایط برای دریافت آن موقعیت کاری قرار می‌دهند، بلکه باعث برتری و تمایز شما نسبت به دیگر متقاضیان می‌شوند.
برخی از افراد گمان می‌کنند برای پاسخ به این سوال باید ویژگی‌های خود را پشت سرهم ردیف کرده و مانند اخبار مقابل کارفرما ارائه دهند، اما باید توجه داشته باشید چیزی که سبب جذابیت و گیرایی سخن شما می‌شود، تعریف کردن موقعیت‌های کاری مختلفی است که نشان‌دهنده‌ی آن نقطه قوت در شماست. در واقع با این کار علاوه بر صحبت درباره میزان تجربیات خود، دیدگاه و نحوه حل مسئله در موقعیت‌های مختلف کاری را نیز به فرد مصاحبه‌گر نشان خواهید داد که تأثیر به‌سزایی در تصمیم نهایی او دارد.
بنابراین، هنگام مطرح شدن این سوال مهم می‌توانید این‌گونه پاسخ دهید: در موقعیت کاری سابق خود با ایجاد نظم در امور حرفهای خود و داشتن برنامه‌ریزی دقیق سعی می‌کردم فرایندهای سخت را به فرایندهای کوچک‌تر و آسان‌تر تبدیل کنم تا با تسلط بیشتر بر امور، کیفیت خروجی را بالا ببرم. به همین دلیل همیشه در همان ابتدای امر، شرح وظایفی دقیق را خواستارم تا بر اساس اهداف شرکت و توانمندی‌هایی که دارم، برنامه کاری خود را به گونه‌ای تنظیم کنم تا نظم جاری در ساختار آن، سبب کیفیت بالای خروجی فرآیندها شود.
مهم‌ترین نقطه ضعف شما چیست؟
یکی دیگر از پرتکرارترین سوالات مصاحبه، پرسش درباره نقاط ضعف شما در محیط‌های کاری است. در واقع هدف فرد مصاحبه‌گر از پرسیدن این سؤال این است که بداند شما در چه سطحی از خودشناسی قرار دارید و همچنین میزان صداقت شما را نیز مورد بررسی قرار دهد؛ بنابراین، جواب‌هایی مانند «هیچ‌چیز» و « نقطه‌ضعف خاصی ندارم» را فراموش کرده و سعی کنید در نهایت صداقت و هوشمندی نقاط ضعف خود را به گونه‌ای بیان کنید که به فرد مقابل این پیام را برسانید در جهت بهبود آن نهایت تلاش خود را به کار می‌برید.
به‌طور مثال می‌توانید این‌گونه پاسخ دهید: متاسفانه من برای شرکت در جمع‌های بزرگ و سخنرانی برای افراد حاضر در جلسه، تا حدی دچار استرس می‌شوم؛ اما اخیرا که متوجه عامل اصلی این مشکل شده‌ام سعی کرده‌ام برای حضور در این جلسات داوطلب شده و با قرار دادن خود در موقعیت‌های این‌چنینی به مرور زمان تسلط و آمادگی کافی برای مدیریت استرس و بالا بردن کیفیت سخنرانی را به دست آورم.
ترجیح می‌دهید در چه نوع محیط کاری فعالیت کنید؟
در این قسمت به بررسی یکی دیگر از اساسی‌ترین سوالات مصاحبه شغلی با جواب پرداخته‌ایم که لازم است پیش از حضور در جلسه مصاحبه تکلیف خود را مشخص کنید؛ به همین منظور توصیه می‌شود با تحقیق و مطالعه درباره فعالیت مجموعه مورد نظر تا حدی درباره نوع فعالیت و محیط کاری آن اطلاعات کسب کنید. به‌طور مثال شما می‌توانید با بررسی وبسایت یا حتی لینکدین شرکت درباره فردمحور بودن یا تیمی بودن فعالیت‌های آن آگاه شوید؛ سپس با خود بسنجید که کدام یک، محیط کاری بهتری برای شما خواهد بود.
به طور کلی نمی‌توان با قاطعیت گفت در یک مجموعه تمامی کارها به‌صورت فردی یا صرفا تیمی مدیریت می‌شوند؛ ممکن است در برخی مواقع لازم باشد فردی کار کنید و در برخی مواقع دیگر با مشارکت همکاران به نتیجه برسید.
بنابراین، بهترین پاسخ برای این‌گونه سوالات معمولا به این صورت است: ترجیح من ترکیب هر دوی این موارد است. در واقع دوست دارم در یک تیم حرفهای و متخصص فعالیت کنم تا با قرارگیری در موقعیت‌های مختلف، از نقطه‌نظر دیگران بهره‌مند شوم؛ همچنین برای پیشبرد امور مستقل نیز عملکرد خوبی دارم و می‌توانم برخی از وظایف را به‌تنهایی مدیریت کنم.
انتظارات شما از حقوق و مزایا چیست؟
یکی دیگر از سوالات رایج در مصاحبه شغلی، در مورد انتظارات شما از دریافت حقوق و مزایا است. پاسخ به این سوال برای بسیاری از افراد دشوار بوده و تا حد زیادی سعی در پنهان کردن انتظارات خود دارند تا باعث تغییر نظر کارفرما نشوند؛ اما به شما پیشنهاد می‌کنیم پیش از مصاحبه درباره محدوده حقوق شغل مورد نظر اطلاعات کسب کنید تا بتوانید با ارزیابی میزان توانمندی‌های خود در آن حرفه، حدودی از حقوق و مزایا را تعیین کنید.
چه برنامه‌ای برای آینده این مسیر شغلی دارید؟
یکی دیگر از مهم‌ترین سوالات مصاحبه شغلی مربوط به این موضوع است که برای آینده خود چه اهدافی دارید؟ در واقع پاسخ این پرسش تا حدودی مشخص می‌کند تا چه زمانی شما در مجموعه فعالیت خواهید داشت و آیا اهداف مجموعه با این چشم‌انداز شما هم‌سو خواهد بود یا خیر؛ به همین دلیل بهتر است قبل از مصاحبه تکلیف خود را روشن کرده و نسبت به آینده کاری خود اهدافی مشخص را تعریف کنید تا در صورت عدم مطابقت برنامه‌های مجموعه با این اهداف، از کار کردن در آن شرکت صرف نظر کنید.
هنگام مواجهه با چالش‌ها، برای مدیریت فشار و استرس چه می‌کنید؟
در این قسمت به آخرین مورد از سوالات مصاحبه شغلی با جواب پرداخته‌ایم که پاسخ آن نشانگر میزان توانایی شما برای گذر از چالش‌های سخت کاری است. در واقع هیچ محیط کاری بدون تنش و استرس نبوده و کارفرما در همان ابتدای امر قصد دارد از میزان توانمندی شما در مدیریت این‌گونه مسائل آگاه شود.
توصیه می‌شود برای پاسخ به این پرسش مهم از جملاتی نظیر «من هرگز دچار استرس نمی‌شوم» یا «تاکنون چنین موقعیتی را تجربه نکرده‌ام» استفاده نکنید؛ بلکه موقعیتی را بازگو کنید که در آن با داشتن مهارتی خاص در مدیریت استرس و تنش‌های اطراف خود موفق عمل کرده‌اید.
جمع‌بندی
از آن‌جایی که برخی از جنبه‌های مصاحبه شغلی کمی ناشناخته بوده و متقاضیان نمی‌توانند از سوالات احتمالی آن اطلاعات کامل کسب کنند، این موقعیت تا حدی استرس‌زا است؛ به همین دلیل ممکن است افراد در کنترل استرس خود ضعیف عمل کرده و هنگام مواجهه با سوالات کارفرما یا کارشناسان منابع انسانی، عملکرد مطلوبی از خود نشان ندهند؛ به همین جهت در این مقاله سعی کردیم با ارائه لیستی از متداول‌ترین سوالات مصاحبه شغلی با جواب، شما را به آمادگی نسبی برای حضور در جلسه مصاحبه برسانیم.
لازم به ذکر است تمامی سوالات مصاحبه تنها به این موارد ختم نشده و بر اساس نوع حرفه ممکن است با سوالات متفاوت و جدیدی نیز مواجه شوید؛ اما مرور این‌گونه سوالات می‌تواند مسیر پیش روی شما را روشن‌تر کند تا اهداف و چهارچوب‌های کاری مشخصی را برای خود تعریف کرده و در جلسه مصاحبه بیان کنید؛ بنابراین، توصیه می‌شود با مرور این نمونه سوالات مصاحبه شغلی با جواب، میزان آمادگی و در نتیجه، اعتمادبه‌نفس خود را افزایش دهید.
