کسبوکارهایی که حضور فعال و موثری در اینترنت نداشته باشند و ارتباطات دیجیتال خود را بهبود نبخشند، خیلی زود میدان را به رقبای خود واگذار میکنند و حتی شاید حذف شوند. برای بازاریابی، جذب و حفظ مشتری و نفوذ به ذهن مخاطبان و مشتریان، اینترنت جزء بهترین و اصلیترین بسترهاست. در این مطلب میخواهیم درباره مسیر شغلی دیجیتال مارکتینگ و مهارتهای موردنیاز آن، شما را راهنمایی کنیم. مشاغل مربوط به دیجیتال مارکتینگ در سالهای اخیر رشد چشمگیری داشتهاند و آینده شغلی بسیار خوبی برای این حوزه پیشبینی میشود، به همین خاطر افراد زیادی به دنبال این هستند که مهارتهای مربوط به دیجیتال مارکتینگ را از طریق کلاس آنلاین یا دورههای حضوری یاد بگیرند و وارد این حرفه شوند. یادگیری دیجیتال مارکتینگ و شروع به کار در یکی از مشاغل زیرمجموعه آن، سخت و غیرممکن نیست، فقط باید مسیر درستی را برای یادگیری انتخاب کنید و به بیراهه نروید.
اگر میخواهید از همین ابتدا حرفهای و اصولی پیش بروید و به یک دیجیتال مارکتر کاربلد تبدیل شوید، حتما تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.
فهرست محتوا
Toggleدیجیتال مارکتینگ به چه معناست؟
مارکتینگ حوزههای مختلفی را در برمیگیرد که هر کدام بهطور جداگانه تعریفی دارند؛ اما در کل دیجیتال مارکتینگ (Digital Marketing) یا همان بازاریابی دیجیتال به تمام فعالیتهای بازاریابیای اشاره دارد که در بستر اینترنت و سایر اشکال ارتباطات دیجیتال، انجام میشود. همچنین میتوانیم بگوییم دیجیتال مارکتینگ یعنی معرفی برند و تبلیغ محصولات یا خدمات، از طریق رسانههای دیجیتال و کانالهای مختلف اینترنتی. این کانالهای دیجیتال که میگوییم شامل سایتها، بلاگها، ایمیل، رسانههای اجتماعی، موتورهای جستوجو و … میشود.
دیجیتال مارکتر کیست و چه وظایفی دارد؟
این مقاله در واقع راهنمای ورود به شغل دیجیتال مارکتینگ برای شماست و یکی از مهمترین مباحثی که باید توضیح داده شود، تعریف شغل دیجیتال مارکتینگ و مسئولیتهای مربوط به آن است. شما اول باید بدانید دیجیتال مارکتر کیست و چه کاری میکند تا بتوانید تصمیم بگیرید که میخواهید وارد مسیر شغلی دیجیتال مارکتینگ شوید یا نه. دیجیتال مارکتر وظایف متعدد و متنوعی را بر عهده دارد؛ اما میتوانیم مختصر و مفید بگوییم که یک دیجیتال مارکتر مسئول این است که به کمک کانالهای مختلف اینترنتی، کسبوکار را به مردم معرفی کند و آنها را به محصولات/خدمات جذب کند. از جمله مهمترین وظایف دیجیتال مارکتر این است که ابتدا درباره برند آگاهیرسانی کند، سپس به روشهای مختلف و با اجرای کمپینها، برای جذب مخاطبان و برقراری ارتباط موثر بین آنها و سازمان، اقدام کند و در نهایت فعالیتهای او به افزایش فروش و سودآوری منجر شود.
مهارتهای کلیدی مورد نیاز برای دیجیتال مارکترها چیست؟
برای استخدام در هر موقعیت شغلی شما به مهارتهای خاصی نیاز دارید. مثلا در مطلب مسیر شغلی مهندسی صنایع بررسی کردهایم که مهندسین صنایع باید چه ویژگیها و مهارتهایی داشته باشند و وظایفشان چیست. طی کردن مسیر شغلی دیجیتال مارکتینگ هم نیازمند این است که به برخی از مهارتهای فنی و تخصصی (مهارتهای سخت) و همچنین بعضی از مهارتهای نرم مسلط باشید و در طول مسیر نیز همواره مهارتهای خود را بهبود ببخشید. در حقیقت برای این که یک دیجیتال مارکتر حرفهای شوید، ترکیبی از مهارتهای نرم و سخت را لازم دارید.
مهارتهای سخت برای ورود به دیجیتال مارکتینگ
مهارتهای سخت (hard skills) شامل یادگیری سئو، بازاریابی محتوا، کپیرایتینگ، تدوین استراتژی، بازاریابی شبکههای اجتماعی، طراحی تجربه کاربری، کار با ابزارهای مختلف مثل گوگل آنالیتیکس، سرچ کنسول و… میشود. با توجه به این که قصد دارید در کدام شاخه دیجیتال مارکتینگ تخصصیتر ادامه دهید، یادگیری هر کدام از این مهارتها برایتان اولویت خواهد داشت و اهمیت بیشتری پیدا خواهد کرد. دقت کنید که برای ورود به شغل دیجیتال مارکتینگ لازم نیست در همه زمینهها متخصص باشید و صفر تا صد مباحث را یاد بگیرید، اما بهعنوان یک دیجیتال مارکتر باید در همه این زمینهها دانش عمومی داشته باشید.
مهارتهای نرم دیجیتال مارکترها
شما هر شغلی را که انتخاب کنید و بخواهید وارد بازار کار شوید، برای به دست آوردن آن شغل و دوام آوردن و پیشرفت در آن حوزه، به یک سری مهارتهای نرم (soft skills) نیاز دارید. صرفا از طریق کار با ابزار و به کمک دانش فنی نمیتوانید فرد موفقی باشید. مشاغل مربوط به دیجیتال مارکتینگ هم به برخی مهارتهای نرم نیاز دارد که عبارتند از:
- تفکر خلاق
- مهارت حل مسئله
- دقت به جزئیات
- مهارتهای ارتباطی
- مهارتهای رهبری
- تیمسازی و مدیریت تیم
- توانایی یادگیری سریع و سازگاری
- توانایی برنامهریزی و مدیریت زمان
در مسیر شغلی دیجیتال مارکتینگ با داشتن این مهارتهای نرم در کنار دانش تخصصی، میتوانید خود را از دیگران متمایز کنید و فرصت همکاری با بهترین سازمانها را به دست آورید.
مهمترین زیرشاخههای دیجیتال مارکتینگ چیست؟
همانطور که گفتیم دیجیتال مارکتینگ مفهوم گستردهای است و هر چقدر که جلو میرویم و همه چیز با سرعت دیجیتالی میشود، دامنه بازاریابی دیجیتال هم افزایش مییابد. اگر بپرسید چطور یک دیجیتال مارکتر شویم میگوییم اول باید بهطور دقیق با زیرشاخههای دیجیتال مارکتینگ آشنا شوید و بدانید مشاغل مربوط به بازاریابی دیجیتال چیست. برخی از افراد تصمیم میگیرند که بهطور تخصصی در یکی از زمینههای دیجیتال مارکتینگ حرفهای شوند و مسیرشان را ادامه دهند، مثلا سئو یا استراتژیست محتوا؛ اما کسانی که میخواهند در مسیر شغلی دیجیتال مارکتینگ بهعنوان مدیر تیم مارکتینگ مشغول به کار شوند، باید به همه زیرشاخهها حداقل تسلط نسبی و دانش عمومی را داشته باشند. در ادامه به برخی از مهمترین و رایجترین زمینههای شغلی دیجیتال مارکتینگ اشاره میکنیم:
- بهینهسازی موتورهای جستوجو (SEO-Search Engine Optimization))
- بازاریابی موتورهای جستوجو (SEM-Search Engine Marketing)
- بازاریابی از طریق شبکههای اجتماعی
- بازاریابی محتوایی
- بازاریابی ایمیلی
- تبلیغات کلیکی (PPC-Pay Per Click)
- بازاریابی ایمیلی
- بازاریابی ویدیویی
- طراحی تجربه کاربری (UX Design)
- بازاریابی عملگرا برای تحلیل و ارزیابی کمپین (Performance Marketing)
- مدیریت دیجیتال مارکتینگ
چگونه دیجیتال مارکتر شویم؟
تا اینجا درباره شغل دیجیتال مارکتینگ و این که دیجیتال مارکترها چه مسئولیتهایی دارند توضیح دادیم. همچنین گفتیم که زیرشاخهها و زمینههای شغلی Digital Marketing چیست. حالا باید به این بپردازیم که مسیر شغلی یک دیجیتال مارکتر چگونه است و برای دیجیتال مارکتر شدن چه کارهایی باید انجام داد. در ادامه مرحله به مرحله برای شما توضیح میدهیم که چگونه میتوانید دیجیتال مارکتر شوید و مسیر شغلی دیجیتال مارکتینگ چیست. برای ورود به عرصه دیجیتال مارکتینگ به موارد زیر توجه کنید.
آیا این شغل برای شما مناسب است؟
نه فقط دیجیتال مارکتینگ، بلکه هر شغلی که میخواهید انتخاب کنید، باید قبل از هر چیزی بررسی کنید که برای آن شغل مناسب هستید یا نه؟ چالشهای آن شغل و مزایا و معایبش را میدانید؟ میتوانید آنها را بپذیرید؟ وظایفی که دارید با سطح دانش، مهارتها و همچنین روحیات شما تناسب دارد؟ برای این که به جواب سوالات خود برسید و بتوانید شغل مناسبتان را پیدا کنید، پیشنهاد میکنیم از تستهای شخصیتشناسی شغلی مثل تست MBTI استفاده کنید. همچنین میتوانید با افرادی که در حوزه بازاریابی دیجیتال مشغول به کار هستند، صحبت کنید و از آنها مشورت بگیرید.
بدون یادگیری اصول بازاریابی، دیجیتال مارکتر نمیشوید!
برای این که تبدیل به یک دیجیتال مارکتر حرفهای شوید، اولین قدم این است که اصول بازاریابی دیجیتال را یاد بگیرید، در واقع این پایه و اساس دیجیتال مارکتر شدن است. بازاریابی وبسایت، سوشال مدیا، بازاریابی ایمیلی، بازاریابی محتوایی، سئو و تبلیغات کلیکی و… جزء مهمترین و اصلیترین کانالهای بازاریابی دیجیتال هستند که باید در مورد آنها دانش کافی کسب کنید. بررسی کنید که هر یک از زیرشاخههای بازاریابی چه نقشی در پیشبرد اهداف بازاریابی شما دارند و چطور باید از آنها استفاده کنید. البته این را بگوییم که ممکن است شما بخواهید در یک زمینه متخصص شوید، مثلا سئو یا سوشال مدیا، اما به هر حال برای دیجیتال مارکتر شدن، بهخصوص برای به دست آوردن سمت مدیریت و موفقیت در مسیر شغلی دیجیتال مارکتینگ باید همه زیرشاخههای بازاریابی را تا حدود قابلقبولی بلد باشید.
کار با ابزارهای مورد نیاز دیجیتال مارکتینگ را یاد بگیرید
یکی از مهمترین وظایف کسانی که در حوزه بازاریابی دیجیتال مشغول به کار هستند، تهیه گزارش و تجزیه و تحلیل دادههاست، بنابراین بخش عمدهای از فعالیت دیجیتال مارکترها کار با ابزارها و تصمیمگیری بر اساس گزارش هاست. وقتی یک کمپین تبلیغاتی اجرا میکنید، باید آن را تجزیه و تحلیل کنید تا بفهمید چه نوع کمپین و تبلیغاتی برای بیزینس شما بهتر جواب میدهد، مشتریها چه میخواهند، علایقشان چیست و… بنابراین یک دیجیتال مارکتر باید بداند چطور از ابزار استفاده کند، ابزارهایی مثل گوگل آنالیتیکس، سرچ کنسول، گوگل دیتا استودیو، ابزار Ahrefs و بسیاری ابزار دیگر که برای رشد هر کسبوکار آنلاین ضروری هستند.
البته بسته به این که در کدام زمینه میخواهید تخصصیتر کار کنید، ابزارهایی هم که باید یاد بگیرید و به آنها مسلط شوید، متفاوت خواهد بود، اما یادگیری بعضی از ابزارها برای همه مشاغل مورد نیاز است. برای مثال در هر زمینهای که فعالیت میکنید، این که بدانید ChatGPT چیست و چگونه کار میکند، بسیار به شما برای انجام بهتر وظایف خود و همچنین افزایش سرعت، کمک خواهد کرد.
یادگیری خودآموز دیجیتال مارکتینگ یا شرکت در دورهای معتبر؟
بالاتر گفتیم که باید اصول پایه بازاریابی دیجیتال را بدانید و سئو، بازاریابی محتوایی، شبکههای اجتماعی، بازاریابی ایمیلی و… را یاد بگیرید. همچنین باید کار با ابزارهای تحلیلی و گزارش داده را هم یاد بگیرید. حالا حتما میپرسید این مباحث را چطور یاد بگیرم؟ برای ورود به مسیر شغلی دیجیتال مارکتینگ حتما باید در یک دوره آموزشی ثبتنام کنم یا میتوانم خودآموز یاد بگیرم؟
حقیقتا این بستگی به خودتان دارد. در حال حاضر شما هر چیزی که بخواهید یاد بگیرید، منابع معتبر زیادی میتوانید در اینترنت پیدا کنید که حتی بسیاری از آنها رایگان است. برای مثال یوتیوب یکی از بهترین پلتفرمها برای مهارتآموزی است و کانالهای زیادی در یوتیوب وجود دارد که مباحث مربوط به بازاریابی دیجیتال را آموزش میدهند. اگر هم آموزش دانلود از یوتیوب را بدانید، میتوانید ویدیوهای موردنظرتان را دانلود کنید و هر زمان که خواستید بدون نگرانی بابت مشکلات احتمالی اینترنت، بهصورت آفلاین ویدیوها را ببینید.
با این توضیحات، خودآموز هم میتوان دیجیتال مارکتینگ را یاد گرفت، اما عدهای نیاز دارند که حداقل برای شروع یادگیری متعهد به یک دوره و کلاس آموزشی شوند تا یادگیری را پشت گوش نیندازند. به همین خاطر پیشنهاد ما این است که برای ورود به مسیر شغلی دیجیتال مارکتینگ حتما در یک دوره معتبر هم شرکت کنید، بهخصوص این که در حال حاضر بسیاری از دورههای آموزشی به صورت غیرحضوری (آنلاین یا آفلاین) برگزار میشود و محدودیت زمانی و مکانی هم نخواهید داشت. علاوه بر دورههای جامع که توسط اساتید ایرانی حوزه بازاریابی دیجیتال برگزار میشود، میتوانید دورههای بینالمللی را هم بگذرانید و مدرک معتبر بگیرید. با مدرک معتبر راحتتر هم میتوان کار پیدا کرد.
یادگیری کامل و ساختارمند مهارتهای دیجیتال مارکتینگ
همانطور که اشاره کردیم، شما میتوانید آموزشهای متنوعی را در اینترنت پیدا کنید، اما اگر به دنبال یادگیری حرفهای و یکپارچه این مهارتها هستید، میتوانید کاملترین دوره دیجیتال مارکتینگ ایران را در نوین پیدا کنید. مهمترین مزیت دوره نوین این است که بعد از یادگیری، بهعنوان متخصص دیجیتال مارکتینگ در پلتفرم کاریابی نوین معرفی میشوید تا وارد بازار کار شوید و به درآمد برسید.
در این دوره شما تمامی مهارتهای بازاریابی دیجیتال را یاد میگیرید. راهاندازی کسبوکار، سئو، بازاریابی محتوا، فروش و تبلیغات اینترنتی بخشی از سرفصلهای دوره نوین هستند. پس از یادگیری هم میتوانید به عنوان دیجیتال مارکتر، به رشد کسبوکارها کمک کنید یا حتی کسبوکار خودتان را شروع کنید.
برخی از مهمترین ویژگیهای دوره نوین عبارتند از:
- سرفصلهای کامل و ساختار مرتب
- آموزش عمیق مفاهیم و ابزارهای کاربردی دیجیتال
- دسترسی دائمی به آموزشها و بهروزرسانیها
- معرفی به بازار کار پس از یادگیری
شما میتوانید نظر افراد شرکتکننده و سرفصلهای دوره دیجیتال مارکتینگ نوین را بررسی و مشاهده کنید.
همواره دانش خود را بهروز کنید
در دنیای دیجیتال مارکتینگ با وجود هوش مصنوعی، بهروزرسانیهای گوگل و… همه چیز بهطور دائم در حال تغییر است و مدام ابزارها و روشهای جدیدی برای رشد کسبوکار، شناخت مخاطبان، ارتباط با مشتری، فروش و سودآوری و… اضافه میشود. بنابراین اگر میخواهید از رقبا و همکارانتان عقب نمانید، باید همیشه خود را بهروز نگه دارید و مدام در حال مطالعه و یادگیری باشید. اصلا اینطور فکر نکنید که با شرکت در یک دوره آموزشی همه چیز را یاد میگیرد و تمام میشود. لازمهی موفقیت در مسیر شغلی دیجیتال مارکتینگ بهروز بودن دانش شماست. بنابراین تا جایی که میتوانید مهارتهای خود را بهبود ببخشید و نکات جدید را یاد بگیرید.
پروژه بگیرید و رزومه خود را بسازید
اگر در دورههای آموزشی معتبر شرکت کنید، بسیاری از این دورهها پروژهمحور هستند و مسیر یادگیری را با انجام پروژههای واقعی پیش میبرند. بنابراین میتوانید با این پروژهها، تجربه کسب کنید و نشان دهید که واقعا کار را یاد گرفتهاید. به هر حال یادگیری مباحث دیجیتال مارکتینگ فقط به صورت تئوری کافی نیست و برای وارد شدن به این حوزه باید آنچه یاد گرفتهاید را عملی هم پیادهسازی کنید.
با پروژهها و نمونه کارهایی که دارید، رزومهای برای خود بسازید. حالا باید در سایتهای کاریابی یا از طریق فعالیت در شبکههای اجتماعی، ساخت پروفایل لینکداین حرفه ای و شبکهسازی، سعی کنید در این زمینه موقعیتهای شغلی مناسب را پیدا کنید و وارد بازار کار شوید. البته توقع نداشته باشید که همان اول شما را به عنوان متخصص و کارشناس استخدام کنند، میتوانید در ابتدای مسیر شغلی دیجیتال مارکتینگ با کارآموزی پیش بروید و سپس با کسب تجربه سطح خود را بالاتر ببرید.
چشم انداز شغلی متخصص بازاریابی دیجیتال
امروزه اکثر کسبوکارها، حتی آنهایی که تا همین دو سه سال پیش کاملا سنتی کار میکردند و فقط فضای فروش فیزیکی داشتند، به فضای مجازی و فروش اینترنتی روی آوردهاند. در واقع همه میدانند که بدون حضور در اینترنت، رسیدن به موفقیت چندان امکانپذیر نیست. بنابراین اگر بپرسید بازار کار دیجیتال مارکتینگ در ایران چگونه است میتوانیم بگوییم در حال حاضر بازار کار خوبی دارد و آینده شغلی دیجیتال مارکتینگ نیز روشن و امیدوارکننده است. پیشبینی میشود که مشاغل بازاریابی و تبلیغاتی در سالهای آینده نیز رشد قابلتوجهی داشته باشند.
چه در داخل ایران چه خارج ایران، مشاغل مربوط به بازاریابی دیجیتال آینده درخشانی دارد و بازار کار آن پررونق است. البته که در حال حاضر بسیاری از مشاغل اشباع شدهاند و دیجیتال مارکتینگ هم شغل پرطرفداری است که افراد زیادی به سمت آن رفتهاند، اما این هنر شماست که با ارتقاء مهارتها، بهروز کردن دانش خود و یادگیری ابزارهای جدید تلاش کنید که متخصص بازاریابی حرفهای و کاربلدی شوید، خود را از دیگران متمایز کنید و در مسیر شغلی دیجیتال مارکتینگ پروژههای خوبی بگیرید.
درآمد دیجیتال مارکترها در ایران
میزان درآمد دیجیتال مارکتینگ به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله سابقه کاری شما، این که تازهکار هستید یا در سطح ارشد و مدیریتی قرار دارید، میزان مهارتها و توانمندیهایتان، نوع و اندازه سازمانی که در آنجا مشغول به کار میشوید، موقعیت مکانی، این که در کدام زیرشاخه بازاریابی دیجیتال فعالیت میکنید و… اما بهطور کل عموما دیجیتال مارکترها درآمد خوبی دارند و جزء مشاغل پردرآمد محسوب میشود؛ بهخصوص اگر سابقه کار بالایی داشته باشید. میانگین درآمد کارشناس دیجیتال مارکتینگ در ایران در سال ۱۴۰۲ بین ۱۲ تا ۱۵ میلیون تومان است و اگر به سطح مدیریتی برسید درآمدتان به ۲۰ میلیون و بالاتر هم میرسد. به علاوه این که معمولا دیجیتال مارکترها به کار کردن در یک شرکت هم بسنده نمیکنند و با برگزاری دورههای آموزشی، درآمد خود را افزایش میدهند. دیجیتال مارکترها همچنین میتوانند با فریلنسری و گرفتن پروژههای خارجی به کسب درآمد دلاری در ایران بپردازند.
در ضمن اگر در حوزه تخصصی خودتان در زمینه دیجیتال مارکتینگ قصد برگزاری کلاس آنلاین یا وبینار داشته باشید، میتوانید از سامانه الوکام استفاده کنید، تجربیات خود را با علاقهمندان به این حوزه در میان بگذارید و بدون دردسر در دنیای مجازی به کسب درآمد بپردازید.
سخن پایانی درباره مسیر شغلی دیجیتال مارکتینگ
مشاغل حوزه دیجیتال مارکتینگ بسیار جذاب و پرطرفدار هستند و درآمد خوبی میتوان کسب کرد. در این مطلب سعی کردیم مسیر شغلی دیجیتال مارکتینگ و چشم انداز شغلی متخصص بازاریابی دیجیتال را دقیق و کامل برایتان توضیح دهیم و آینده شغلی دیجیتال مارکتینگ را برایتان ترسیم کنیم. حالا اگر بپرسید چطور یک دیجیتال مارکتر شویم به شما میگوییم که علاوه بر توجه به نکاتی که تا الان مطرح کردیم، به مزایا و معایب این شغل هم توجه کنید و ببینید که از پس چالشها برمیآیید یا نه.
در این حوزه همه چیز بهسرعت تغییر میکند، باید برای یادگیری مهارتهای جدید وقت بگذارید، اجرای کمپینهای متعدد گاهی واقعا خستهکننده میشود و مدیران و متخصصان دیجیتال مارکتینگ به لحاظ مالی و همچنین به نتیجه رساندن اهداف سازمانی، معمولا مسئولیت سنگینی در شرکتها دارند، بنابراین باید با بررسی شخصیت و مهارتهای خود و با آگاهی کامل برای ورود به بازار کار دیجیتال مارکتینگ تصمیم بگیرید.