زبان بدن نوعی ارتباط غیرکلامی است که به افراد در برقراری ارتباطات روزمره کمک بسیاری می‌کند. استفاده از تکنیک‌های مختلف این مهارت، باعث می‌شود افراد چه در مراودات ساده روزانه و چه در مذاکرات پیشرفته‌تر مثل مصاحبه کاری نتایج مطلوب‌تری کسب کنند. به بیان ساده وقتی فرد به تکنیک‌های مختلف زبان بدن تسلط داشته باشد، کنترل بیشتری روی رفتارش و جملاتی که قصد بیان آن را دارد خواهد داشت. حالا تصور کنید استفاده از تکنیک‌های مختلف زبان بدن در مصاحبه شغلی چقدر می‌تواند کارآمد و موثر باشد! از این رو برای آشنایی بهتر کاربران با تکنیک‌ها و ترفندهای مختلف این مهارت غیرکلامی، در ادامه مقاله به شرح مطالب مفید و جامعی در این زمینه خواهیم پرداخت.
Body Language یا زبان بدن به مجموعه‌ای از رفتارها، حرکات و حالات بدن و چهره اطلاق می‌شود که مکمل حرفهای ما هستند. به بیان ساده، زبان بدن به مجموعه‌ای از رفتارهای غیرکلامی و فیزیکی گفته می‌شود که به کمک آن، فرد بدون صحبت کردن قادر به انتقال پیام و برقراری ارتباط با دیگران است.
ضمن این که زبان بدن به مراتب تاثیر بسیار بیشتری بر روی مخاطب می‌گذارد. استفاده از تکنیک‌های مختلف زبان بدن در مصاحبه شغلی نیز می‌تواند به عنوان یک ویژگی مثبت برای فرد به حساب آید. آگاهی از تاثیرات این مهارت غیرکلامی در مصاحبه استخدامی و استفاده از تکنیک‌های آن، باعث ایجاد تصور بهتری از فرد در مقابل مصاحبه‌کنندگان خواهد شد. چه‌بسا با استفاده از این تکنیک‌ها در کنار ارائه تجربیات و مهارت‌های قابل‌توجه خود، بتوانید به‌راحتی موقعیت شغلی موردنظر را تصاحب کنید.
تکنیک‌های زبان بدن در مصاحبه استخدامی
مدیریت زبان بدن یکی از المان‌های مهم و تاثیرگذار در مصاحبه‌های شغلی است؛ البته گام نخست در مصاحبه کاری موفق، تسلط به پوزیشن حرفهای است که برای آن تقاضا داده‌اید. استفاده از زبان بدن در مصاحبه شغلی در گام بعدی و برای کنار زدن رقبای شما در مصاحبه کاری، کاربردی و مفید خواهد بود. تکنیک‌های مختلفی برای زبان بدن وجود دارد که در ادامه به مهم‌ترین آن‌ها خواهیم پرداخت:
صاف و بدون قوز کردن راه بروید
طبق بررسی‌ها، مصاحبه‌کنندگان در همان ۱۰ ثانیه اول مصاحبه تصمیم می‌گیرند که فرد را استخدام کنند یا خیر! این که فرد چگونه وارد اتاق می‌شود، بخشی از قضاوت افراد مصاحبه‌کننده در مورد او را شکل خواهد داد. از این رو به چیزهای به ظاهر ساده و پیش پا افتاده نیز دقت داشته باشید. در هنگام ورود برای مصاحبه، شانه‌ها را به سمت عقب و گردنتان را صاف گرفته و با قدم‌های محکم و استوار مستقیم به سمت مصاحبه‌کننده حرکت کنید.
به نحوه نشستن روی صندلی دقت کنید
در کنار پوشیدن یک لباس رسمی برای مصاحبه، نحوه نشستن شما می‌تواند به افراد مصاحبه‌کننده، اعتمادبه‌نفس و عزت‌نفس بالای شما را القا کند. با نشستن محکم و ثابت روی صندلی و تکیه دادن به تکیه‌گاه بدون قوز کردن به عنوان یک ترفند زبان بدن در مصاحبه شغلی، سیگنال‌های مثبتی به مصاحبه‌کنندگان ارسال می‌کنید.
با اعتمادبه‌نفس خود را معرفی کنید
تصور کنید که فرد مقابل شما اصلا رزومه کاری شما را مطالعه نکرده است؛ در این شرایط باید سعی کنید تمام اطلاعات موردنظر را به‌صورت تاثیرگذار برای فرد مصاحبه‌کننده عنوان کنید، به طوری که اعتمادبه‌نفس در چهره‌تان باشد، البته نه غرور بیجا. لازم به ذکر است که نکات لازم را باید بسیار مختصر و مفید بیان کنید. ضمن این که در طی انجام هر یک از بخش‌های مصاحبه با صداقت پیش بروید، چرا که دادن اطلاعات نادرست حتی در صورتی که توانایی به کارگیری زبان بدن در مصاحبه شغلی را داشته باشید، پالس‌های منفی را به مصاحبه‌کنندگان ارسال خواهد کرد. چه در مصاحبه حضوری و چه در برگزاری جلسه آنلاین نیز این نکته مهم را به یاد داشته باشید.
هرگز به چشم مصاحبه‌کننده‌ها زل نزنید!
در حقیقت این تکنیک زبان بدن برای مصاحبه شغلی بدین معناست که به جای نگاه مستقیم به چشم افراد مصاحبه‌کننده، با نگاه کردن به صورت آن‌ها ارتباط لازم را برقرار کنید. خودتان را علاقه‌مند و پیگیر نشان داده و برای القاء بهتر این حس، هر چند ثانیه یکبار به صورت مصاحبه‌کننده نگاهی بیندازید.
حتما به نحوه قرار گرفتن دست‌ها دقت کنید
یکی دیگر از تکنیک‌های موفق زبان بدن در مصاحبه شغلی، نحوه قرار گرفتن دست‌ها در زمان انجام مصاحبه است. در صورتی که صندلی‌ای که روی آن نشسته‌اید دسته‌دار است، بهتر است دست‌های خود را روی آن بگذارید؛ در غیر این صورت به هیچ عنوان دست‌های خود را به حالت خم و روی پا قرار ندهید.
ضمن این که از قلاب کردن دست‌ها نیز بپرهیزید، چرا که نشان از اضطراب، استرس و پنهان‌کاری در فرد مصاحبهشونده است. در مصاحبه، بهترین حالت صاف نگه داشتن دست‌ها بر روی پاها است. این حالت نشان از آمادگی شما برای هر پرسش و هر نوع اتفاقی دارد که باعث اعتماد شخص مقابل به شما خواهد شد.
از حرکات دست‌ها به‌جا استفاده کنید
با وجود استرسی که در زمان مصاحبه جزء احساسات غالب است، نباید آن را به طور واضح بروز دهید. اغلب افراد به دلیل فشار عصبی در چنین شرایطی اقدام به مخفی کردن دست‌ها می‌کنند که کاملا اشتباه است! به همین دلیل یکی از تکنیک‌های مهم و کاربردی زبان بدن در مصاحبه شغلی حرکت دادن به‌جا و اصولی دست‌ها به‌صورت همزمان با صحبت کردن است. در چنین حالتی به افراد مصاحبه‌کننده حس یک فرد آرام، بدون استرس و با اعتمادبه‌نفس را القاء خواهید کرد.
کف دست‌ها را نشان دهید!
وقتی دست‌ها باز هستند و کف آن‌ها مشخص است (نه این که مستقیم کف دستتان را جلوی چشم فرد بگیرید!) به عنوان یکی از تکنیک‌های زبان بدن در مصاحبه استخدامی، بیانگر صداقت و تعهد شما است. همچنین مصاحبه‌کننده احساس امنیت و اعتماد بیشتری می‌کند. با این ترفند، ناخودآگاه حس مثبتی از خود را در ذهن فرد ایجاد می‌کنید و باعث احساس راحتی مصاحبه‌کننده خواهید شد.
پاهایتان را روی زمین بگذارید
قرار دادن پاها به صورت مستقیم و محکم روی زمین از دیگر تکنیک‌های کاربردی در مصاحبه‌های شغلی است؛ البته انداختن مچ پاها روی هم اشکالی ندارد، اما انداختن پاها روی یکدیگر از ناحیه زانو در هنگام انجام مصاحبه وجهه مناسبی نخواهد داشت. استفاده از این تکنیک زبان بدن در مصاحبه شغلی دلیل علمی دارد؛ وقتی پاها بر روی زمین قرار داشته باشند، پاسخ دادن سوالات دشوار در انجام مصاحبه راحت‌تر است.
قبل از شروع نفس عمیق کشیده، سپس صحبت کنید!
یکی از ترفندهای موثر زبان بدن در طی فرایند مصاحبه که باعث آرامش اعصاب شما نیز خواهد شد، نفس کشیدن درست است. توجه به همین امر ساده، نقش حیاتی و مهمی در انجام یک مصاحبه بی‌عیب و نقص ایفا می‌کند.
وقتی سوالی از شما پرسیده می‌شود، ابتدا نفس عمیق کشیده و سپس با صدای رسا به سوال پاسخ دهید؛ البته نه خیلی عمیق و اغراق‌آمیز که فرد متوجه شود. این فرایند ساده باعث متوقف شدن واکنش عصبی بدن و آرامش فرد خواهد شد. یک تکنیک بسیار ساده و کاربردی در استفاده از زبان بدن در مصاحبه شغلی، 10 بار نفس کشیدن عمیق قبل از رفتن به اتاق مصاحبه است. این ترفند باعث کاهش ضربان قلب، فشار خون و سطح هورمون استرس در بدن خواهد شد.
پیشنهاد می‌کنیم مطلب سوالات مصاحبه شغلی با جواب را مطالعه کنید و با اعتمادبه‌نفس بالایی در جلسه حضور یابید.
گاهی سر خود را به آرامی تکان دهید
علاوه بر رعایت تماس چشمی هنگام انجام مصاحبه، همزمان با گوش دادن به سوالات، تکان دادن آرام سر را نیز انجام دهید. این حرکت شما به عنوان یک تکنیک زبان بدن در مصاحبه شغلی نشان از رضایت شرایط مصاحبه در زمان مطرح کردن سوالات و صحبت‌های آن‌هاست.
بیش از حد تحرک نداشته باشید
هنگام مصاحبه به گونه‌ای عمل کنید که نه زیاد تکان بخورید و نه عصا قورت‌داده به نظر برسید! برخی افراد در شرایط عادی عادت به تکان خوردن زیاد، بازی با انگشتان، دست کشیدن به موها، ضرب گرفتن روی پاها و این چنینی حرکاتی دارند. انجام این حرکات در ذهن مصاحبه‌کننده، نشان از ترس یا ناسازگاری فرد مصاحبهشونده دارد؛ بنابراین با حرکاتی آرام، به طوری که فردی عصا قورت داده به نظر نرسید، می‌توانید شرایط مناسبی را برای پاسخ به ادامه سوالات فراهم کنید.
البته انجام ناخودآگاه برخی حرکات در حین صحبت کاملا بدیهی است، در چینی شرایطی اگر خود را خشک و بدون حرکت نشان دهید، حامل یک علامت هشدار بزرگ به فرد مقابل خواهید بود. در این زمان یکی از تکنیک‌های زبان بدن در مصاحبه شغلی، برقراری حد وسط بین این دو حالت است؛ به گونه‌ای که نه فردی خشک و عصا قورت‌داده به نظر برسید و نه مضطرب و شلوغ!
حد وسط داشته باشید!
به طور کلی در چنین محیطی با همه تکنیک‌های مختلف زبان بدن و فن بیان در مصاحبه، باید به مصاحبه‌کننده نشان دهید که فردی شایسته و مناسب برای این موقعیت شغلی هستید؛ بنابراین بهتر است نه خیلی راحت برخورد کنید و نه خیلی خشک و رسمی!
از تاثیر تن صدای مناسب غافل نشوید
شاید تا به حال به صدای خود حین مصاحبه شغلی توجه نکرده باشید؛ در صورتی که استفاده از تن صداهای مختلف در مصاحبه استخدامی، به عنوان یک مهارت ارتباط موثر زبان بدن در مصاحبه شغلی محسوب می‌شود.
در جلسه مصاحبه سعی کنید تن یکنواخت در صحبت کردن نداشته باشید؛ زیرا علاوه بر ایجاد جوی سرد و جدی در فضا، باعث کسل شدن طرف مقابل خواهید شد. برای جلوگیری از بروز چنین حالتی می‌توانید متناسب با معنا و مفهوم کلمات و هیجان جملات، تن صدای خود را کم یا زیاد کرده تا صحبت و مکالمه شما برای فرد مقابل خسته‌کننده نباشد.
مدام با صورت خود ور نروید
از دیگر موارد مهم در زمان مصاحبه‌های استخدامی که به عنوان تکنیک‌های زبان بدن در مصاحبه شغلی محسوب می‌شود، عدم لمس صورت است. افرادی که در زمان مصاحبه ناخودآگاه اقدام به لمس صورت خود می‌کنند، این حس را به فرد مقابل القا کرده که در حال مخفی کردن چیزی هستند! همین امر باعث تاثیر منفی بر نتیجه مصاحبه شغلی فرد خواهد شد.
نکات مهم زبان بدن در مصاحبه آنلاین
بیشتر موارد ذکرشده در بخش‌های قبل، مربوط به مصاحبه‌های حضوری است؛ اما برخی اوقات ممکن است این روند مصاحبه به دلایل مختلف به صورت حضوری برگزار نشود و آنلاین باشد. تحت این شرایط فرد باید تکنیک‌هایی را به عنوان زبان بدن در مصاحبه شغلی آنلاین نیز اعمال کند.
در انجام مصاحبه آنلاین استخدامی، فرد باید در کنار رعایت نکاتی مثل برقراری ارتباط چشمی غیرمستقیم، لبخند زدن، حرکات دست و گوش دادن فعال، شرایط مناسبی را برای برقراری ارتباط تصویری آنلاین پایدار فراهم کند، مثلا با انتخاب پلتفرم مناسب برای برگزاری جلسه آنلاین. در واقع فرد باید همان راندمان و دیسیپلین کاری که در مصاحبه حضوری قصد انجام آن را دارد را در مصاحبه آنلاین کاری نیز بادقت بیشتری اعمال کند تا تاثیر مثبتی بر روی مصاحبه‌کنندگان داشته باشد.
زبان بدن در مصاحبه شغلی تلفنی
شاید برخی مواقع و به دلایل مختلف، امکان انجام مصاحبه حضوری میسر نباشد و مصاحبه شما تلفنی باشد؛ در این صورت باید ترفندهای موثر زبان بدن در مصاحبه شغلی را در نظر داشته باشید تا مصاحبه با موفقیت به پایان برساند.
ترجیحا زمان انجام مصاحبه تلفنی سعی کنید بایستید و حتی کمی راه بروید. با این عمل، فعالیت هر دو نیمکره مغز آغاز شده و باعث می‌شود پاسخ‌های دقیق‌تر و بهتری بدهید. ضمن این که با توجه به عدم حضور فیزیکی، در جو چنین مصاحبه‌ای، اعتمادبه‌نفس افراد بیشتر می‌شود. از این رو می‌توانید این حس و مهارت های نرم را به کلام خود انتقال داده و با گویشی رسا و شیوا به انجام مصاحبه بپردازید. حتما تکنیک‌های زیر را زمان مصاحبه تلفنی رعایت کنید:
- لبخند بر لب داشته باشید، با وجود این که شما را نمی‌بینند.
- در هنگام صحبت حتما کمی راه بروید.
- می‌توانید بخشی از مصاحبه را پشت میز بنشینید تا جدیت مصاحبه حفظ شود.
- با اطمینان صحبت کنید.
- کلمات را واضح و رسا ادا کنید.
- در صورت لزوم در هنگام مصاحبه لحن خود را تغییر دهید.
با انجام تغییر حالت بدن در انجام چنین مصاحبه‌هایی، باعث تغییر هورمون‌های بدن و مغز خود می‌شوید؛ همین امر باعث عملکرد بهتر شما در مصاحبه خواهد شد.
جمع‌بندی
صحبت کردن زمانی که با استفاده از تکنیک‌های زبان بدن همراه باشد، تاثیرگذاری به مراتب بیشتری خواهد داشت. استفاده از زبان بدن در مصاحبه شغلی با ایجاد ارتباطی موثرتر، باعث ایجاد نتیجه مثبت در این شرایط خواهد شد. جالب است بدانید که استفاده از این تکنیک‌ها و تلفیق آن با فن بیان بی‌عیب‌ونقص، با موفقیت بیشتری در انجام مصاحبه شغلی همراه است. البته فراموش نکنید که داشتن رزومه کاری قوی، مهم‌ترین و اصلی‌ترین توشه شما است.
با این وجود توصیه می‌کنیم تاثیر تکنیک‌های زبان بدن روی مصاحبه‌کنندگان را هرگز دست‌کم نگیرید و قبل از انجام مصاحبه کاری حتما با تمرین تکنیک‌ها و ترفندهای مختلف گفته‌شده در مقاله، تجربه یک مصاحبه کاری خوب و موفق را برای خود و طرف مقابل رقم بزنید. اگر مایلید در مورد سوال مصاحبه شغلی چیست یا هر سوال دیگر اطلاعات بیشتری کسب کنید، می‌توانید به مقالات دیگر ما در بلاگ الوکام مراجعه کنید.
