در دنیای امروز که ارتباطات حرف اول را می‌زنند، تقویت هوش کلامی به یک مهارت حیاتی تبدیل شده است. افراد با هوش کلامی بالا، توانایی فوق‌العاده‌ای در به‌کارگیری کلمات و عبارت‌ها دارند و می‌توانند احساسات، ایده‌ها و مقاصد خود را به شکلی تاثیرگذار بیان کنند. این مهارت، نقش پررنگی در موفقیت شغلی، اجتماعی و حتی عاطفی ایفا می‌کند و باعث می‌شود افراد، اعتماد و احترام بیش‌تری در محیط پیرامون خود به دست آورند. در این مقاله از الوکام، بهترین پلتفرم برگزاری وبینار، همراه ما باشید تا با بررسی 11 راهکار، به این سوال پاسخ دهیم که چگونه هوش کلامی خود را تقویت کنیم.
روانشناس مطرحی به نام گاردنر، هوش‌های چندگانه‌ای را برای انسان معرفی کرده است که مجموع آن‌ها در کنار هم برای رسیدن به موفقیت اهمیت زیادی پیدا می‌کند. هوش کلامی و زبانی هم یکی از آن‌هاست که مربوط به توانایی استفاده از کلام می‌شود.
در واقع زمانی که ما از کلام، عبارت‌ها و کلمات برای انتقال مفاهیم در صحبت‌هایمان یا نوشتن متن استفاده می‌کنیم، در حال استفاده از هوش کلامی خود هستیم. از آن‌جایی که برایان تریسی معتقد است 85 درصد موفقیت افراد ناشی از تقویت مهارت های ارتباطی آن‌هاست، تقویت هوش کلامی هم اهمیت زیادی پیدا می‌کند. اکنون سوال این‌جاست که چگونه هوش کلامی را تقویت کنیم؟
تفاوت هوش کلامی و فن بیان در چیست؟
هوش کلامی بسیار گسترده است و علاوه بر گفت‌وگوی شفاهی، شامل توانایی به کار بردن کلمات در متن‌ها هم می‌شود؛ در حالی که فن بیان، بیش‌تر متمرکز بر استفاده از کلمات در گفت‌وگوهای شفاهی است. در واقع برای درک سطح هوش کلامی یک فرد باید نوشته‌های او را بخوانید و صحبت‌های او را بشنوید؛ اما برای درک فن بیان، شنیدن سخنان یک فرد کافی است.
11 تکنیک برای تقویت هوش کلامی
از آن‌جایی که 85 درصد موفقیت‌های شغلی به دلیل ارتباطات خوب اتفاق می‌افتند و فقط 15 درصد آن‌ها به مهارت‌های فنی بستگی دارند، همچنین اصلی‌ترین عامل خوشبختی در زندگی شخصی هم داشتن روابط خوب است، تقویت هوش کلامی برای همه افراد اهمیت زیادی پیدا می‌کند. اکنون سوالی که پیش می‌آید این است که برای تقویت هوش کلامی چه باید کرد؟
مطالعه کنید
مطالعه و خواندن کتاب‌ها در ژانر‌های مختلف، یکی از راهکارهای تقویت هوش کلامی است. کافی است با روزی 10 دقیقه مطالعه شروع کنید تا نتایج آن را ببینید. سعی کنید سبک‌های متفاوتی از کتاب‌ها را بخوانید تا ذهن‌تان به چالش کشیده شود.
وقتی کتاب می‌خوانید، دایره واژگان شما بزرگ‌تر می‌شود و با کلمات جدیدی آشنا می‌شوید. همچنین می‌بینید که کلمات چگونه در جمله‌های مختلف به کار می‌روند. برای خواندن کتاب‌های بیش‌تر به جای مطالعه واژه به واژه، از تکنیک‌های تندخوانی استفاده کنید.
جدول حل کنید
یکی از راه های تقویت هوش کلامی که اتفاقا به تمرکز بهتر، تقویت مهارت تحلیل معنایی و فعال نگه داشتن مغزتان هم کمک زیادی می‌کند، حل جدول‌های واژگان است. با این کار هم کلمات بیش‌تری یاد می‌گیرید و هم سرعت دسترسی به آن‌ها در حافظه‌تان بیش‌تر می‌شود. در واقع با حل جدول‌های واژگان، مغز شما به‌صورت فعالانه کلمات و معانی آن‌ها را به یاد می‌آورد.
روزانه کلمات جدید یاد بگیرید
یادگیری کلمات جدید علاوه بر تقویت هوش کلامی، می‌تواند تمرین فن بیان باشد و یک کار سرگرم‌کننده هم به حساب بیاید. شما می‌توانید با کلمات بازی کنید و حتی با آن‌ها شعر بسازید. با یادگیری لغات جدید و جست‌وجوی ریشه آن‌ها، دایره لغات خود را گسترش دهید. شما می‌توانید کلمات جدید را از زبان دیگری انتخاب کنید یا به سراغ ضرب‌المثل‌های زبان مادری‌تان بروید. برای این کار می‌توانید از یک لغت‌نامه خوب استفاده کنید یا یکی از کارهای زیر را انجام دهید:
- یک دفترچه مخصوص لغات داشته باشید: روزانه 3 تا 5 کلمه جدید را از مقالات، کتاب‌ها یا فیلم‌ها انتخاب کنید و همراه معانی آن‌ها در دفترچه خود بنویسید. برای نوشتن واژگان و تکرار روزانه آن‌ها می‌توانید از برنامه‌های Anki یا Quizlet در تلفن همراه خود استفاده کنید.
- جمله‌سازی کنید: با استفاده از کلمات جدیدی که یاد گرفتید، جمله بسازید. پیشنهاد می‌کنیم این کلمات را در جملات مربوط به وقایع روزمره زندگی‌تان به کار ببرید.
- چالش واژگان هفتگی: هر هفته یک موضوع مانند سفر، آب‌وهوا و… را انتخاب کنید و واژگان مرتبط با همان موضوع را یاد بگیرید.
صدایتان را ضبط کنید
یکی از بهترین راه‌هایی که می‌تواند به تقویت هوش کلامی کمک کند، ضبط صداست. با ضبط کردن صدای خود هم هوش کلامی شما تقویت می‌شود و هم بعد از هر بار گوش دادن به صدای ضبط‌شده، می‌توانید اشکالات خود را پیدا و آن‌ها را برطرف کنید.
برای این کار کافی است موضوعی را انتخاب کنید. پیش از حرف زدن، خوب فکر کنید و ساختار مناسبی برای حرف‌هایتان در نظر بگیرید. اکنون به صورت واضح و با استفاده از بهترین کلمات و جملات شروع به صحبت کنید. صدای خود را ضبط کنید و بعد به فایل ضبط‌شده گوش دهید. یکی از نقاط ضعف خود را پیدا کنید و کارهای لازم را برای رفع آن انجام دهید.
بدون مکث و تپق، صحبت کنید
فرقی نمی‌کند قصد برگزاری وبینار یا جلسه را دارید یا به‌دنبال تقویت هوش کلامی برای بهبود گفت‌وگوی روزمره خود هستید، در هر صورت باید با اعتمادبه‌نفس بالا، بدون مکث و تپق و به صورت واضح صحبت کنید. برای این کار باید تمرین کنید. برای مثال موضوعی را انتخاب کنید و با حذف عوامل پرت‌کننده حواس، جلوی آینه بایستید و با خودتان صحبت کنید. زیاد به خودتان سخت نگیرید. ممکن است در دفعات اول کمی تپق بزنید؛ اما با استمرار در صحبت کردن، این مشکل حل می‌شود.
یک روتین برای نوشتن داشته باشید
نوشتن، یکی از راه‌های تقویت هوش کلامی است. برای این کار کافی است روتینی برای نوشتن داشته باشید. برای مثال می‌توانید در یک دفترچه، خاطرات روزانه خود را بنویسید یا در یکی از حساب‌های کاربری خود در شبکه‌های اجتماعی، هر روز یک متن بنویسید و منتشر کنید. همچنین می‌توانید برای خود یک وبسایت شخصی راه بیندازید یا در سایت‌های دیگر، متن‌های خود را بارگذاری کنید.
اگر هر روز 200 کلمه بنویسید، می‌توانید نتیجه فوق‌العاده آن را بعد از گذشت یک ماه ببینید. با نوشتن، هوش میان‌فردی و مهارت ارتباط موثر هم در شما تقویت می‌شود؛ زیرا قدرت شما در تعامل با دیگران و درک آن‌ها افزایش پیدا می‌کند.
سر میز شام مکالمه کنید
برای تقویت هوش زبانی و کلامی، باید از هر فرصتی برای گفت‌وگو استفاده کنید، حتی میز شام. پس تلویزیون را خاموش و تلفن‌های همراه را جمع کنید و با اعضای خانواده مشغول صحبت شوید. در این زمان می‌توانید درباره تجربیات روزانه، ایده‌ها یا حتی نظرات خود درباره یک موضوع، سخن بگویید.
نامه بنویسید
در دنیای امروز، تمام حرف‌هایمان را در قالب پیام متنی از طریق sms یا شبکه‌های اجتماعی بیان می‌کنیم. در حالی که برای تقویت هوش کلامی بد نیست به سراغ کارهای قدیمی و نوستالژی مانند نامه نوشتن بروید؛ مثلا برای یکی از دوستان قدیمی خود که خیلی وقت است او را ندیده‌اید، نامه بنویسید.
تندگویی را تمرین کنید
یکی از مؤثرترین تمرین‌هایی که برای تقویت هوش کلامی اهمیت زیادی دارد، تندگویی است. با تندگویی، تمرکز و دقت شما حین صحبت کردن بیش‌تر می‌شود. در صورتی که برای تندگویی تمرین می‌کنید، باید همزمان حواس‌تان به چند جا هم باشد. به همین دلیل ارزش این تمرین چند برابر می‌شود.
به زبان بدن خود توجه کنید
هوش کلامی فقط شامل استفاده از واژگان و عبارات در صحبت‌ها یا نوشته‌ها نیست، بلکه خیلی وقت‌ها با ناگفته‌هایمان، منظورمان را می‌رسانیم. به همین دلیل، زمانی که برای تقویت هوش کلامی تمرین می‌کنید و جلوی آینه ایستادید، حتما به وضعیت چشم‌ها، دست‌ها، لب‌ها و… در موقعیت‌های مختلف توجه داشته باشید. حتی می‌توانید سخنرانی افراد موفق را هم ببینید. البته در استفاده از زبان بدن زیاده‌روی نکنید. شما می‌توانید در بلاگ الوکام با زبان بدن در مصاحبه استخدامی بیش‌تر آشنا شوید.
تکنیک "اگر به جای او بودم" را امتحان کنید
از آن‌جایی که افراد با هوش کلامی بالا درک بهتری از بقیه دارند، می‌توانید با تمرین تکنیک “اگر به جای او بودم” این مهارت را تقویت کنید؛ زیرا به درک بهتری از احساسات دیگران می‌رسید. برای این کار کافی است خودتان را جای دیگران قرار دهید، از خودتان بپرسید “اگر شما در چنین وضعیتی بودید چه رفتاری از خود نشان می‌دادید؟” و در نهایت این سؤال را پاسخ دهید.
ویژگی‌های افراد با هوش کلامی بالا
دلایل بسیاری از مشکلاتی که در زندگی شخصی یا محیط کار پیش می‌آید، سوءتفاهم‌ها و عدم درک صحیح صحبت‌های دیگران است. از آن‌جایی که با تقویت هوش کلامی می‌توان به خوبی با دیگران صحبت کرد و منظور خود را بهتر رساند، افراد با میزان بالایی از این هوش، موفق‌تر عمل می‌کنند. به طور کلی از طریق نشانه‌های زیر، می‌توان پی برد هوش کلامی فرد بالاست یا خیر.
- انرژی‌‌دهنده و الهام‌بخش هستند: کسانی که هوش کلامی بالایی دارند، به خوبی صحبت‌ها را می‌شنوند، بهترین کلمات را انتخاب می‌کنند و پاسخ می‌دهند. به دلیل استفاده از زیباترین کلمات در کنار هم، شما هیچ‌وقت از حرف زدن با این افراد خسته نمی‌شوید. بهترین مشاوران، کسانی هستند که هوش کلامی خوبی دارند و آرامش و حس خوب را به مراجعین خود انتقال می‌دهند؛ زیرا این دسته از افراد حتی می‌دانند برای تاثیرگذاری بیش‌تر باید با چه لحنی صحبت کنند.
- بهترین نویسنده‌ها هستند: افراد با هوش کلامی بالا، معمولا توانایی فوق‌العاده‌ای در به‌کارگیری کلمات دارند و می‌توانند احساسات، مفاهیم و تصاویر ذهنی را به شکلی شفاف و جذاب بیان کنند. همین مهارت، باعث می‌شود در نویسندگی مانند داستان‌نویسی، مقاله‌نویسی یا حتی تولید محتوا، عملکرد درخشانی داشته باشند. آن‌ها دایره واژگانی گسترده، تسلط بر دستور زبان و توانایی انتقال پیام به‌طور مؤثر را دارند که از مهم‌ترین ویژگی‌های نویسندگان موفق به شمار می‌آیند.
- خوب گوش می‌دهند: افراد با هوش کلامی بالا برای این که پاسخ بهتری داشته باشند، خوب گوش می‌دهند. به‌طور کلی با خوب گوش دادن به حرف‌های دیگران می‌توانید درک بهتری هم از صحبت‌های آن‌ها داشته باشید.
- به خوبی دیگران را متقاعد می‌کنند: افراد با هوش کلامی بالا می‌دانند که در موقعیت‌های متفاوت و با افراد مختلف باید چگونه صحبت کنند. به دلیل همین ویژگی موقعیت‌شناسی که این افراد دارند، می‌توانند بیش‌ترین تاثیر را بر دیگران بگذارند و راهی برای نفوذ در ذهن مخاطبان پیدا کنند.
مشاغل مناسب برای افراد با هوش کلامی بالا
آلبرت انیشتین معتقد بود همه انسان‌ها، نابغه هستند و این یعنی اگر از توانایی‌های هر فرد در جاهای درست استفاده شود، هر کدام می‌توانند یک نابغه باشند. داشتن هوش کلامی بالا هم یکی از همین توانایی‌هاست که فرصت‌های فوق‌العاده‌ای را برای کار کردن، در اختیار افراد دارای آن قرار می‌دهد که برخی از این مشاغل عبارتند از:
- روزنامه‌نگار
- معلم
- منتقد
- مجری تلویزیون یا رادیو
- بازیگر
- سخنران
- متخصص گفتاردرمانی
- مشاور / روانشناس
- کپی‌رایتر
سخن پایانی
در این مقاله، به این سوال پاسخ دادیم که چطور هوش کلامی را تقویت کنیم و با مفهوم آن به طور کامل آشنا شدیم. در نهایت تقویت هوش کلامی به ما کمک می‌کند پیام‌های خود را با دقت، شفافیت و جذابیت بیش‌تری منتقل و در روابط کاری و شخصی موفق‌تر عمل کنیم. همان‌طور که بدن ما به ورزش نیاز دارد، ذهن هم نیازمند تمرین است و مهارت‌های کلامی از این قاعده مستثنی نیستند. فراموش نکنید که کلمات، ابزار قدرتمندی هستند و هرچه در استفاده از آن‌ها حرفه‌ای‌تر باشیم، تاثیرگذارتر خواهیم بود.
همین امروز برای تقویت هوش کلامی خود برنامه‌ریزی کنید و اگر در این مسیر سوالی داشتید، در بخش دیدگاه همین صفحه بنویسید تا پاسخ دهیم. در صورتی که قصد دارید کلاس‌ها، وبینارها یا جلسات کاری خود را به صورت آنلاین برگزار کنید، می‌توانید برای استفاده رایگان یا خرید سرویس‌های الوکام با کارشناسان ما در ارتباط باشید. با برگزاری این رویدادها به صورت آنلاین می‌توانید در محیط‌های آرام‌تری مانند خانه هم در جلسات حضور پیدا کنید و اعتمادبه‌نفس بیش‌تری هنگام صحبت کردن داشته باشید.
